10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü, Türkiye'deki basın çalışanlarının haklarının kazanıldığı önemli bir dönüm noktası olarak tarihe geçmiştir. 4 Ocak 1961’de kabul edilen 212 sayılı Basın İş Kanunu ile gazetecilere yasal haklar tanınmış, ancak bazı gazete patronlarının bu yasaya karşı çıkarak gazetelerini üç gün boyunca kapatma kararı alması, gazeteciler arasında büyük bir dayanışmayı tetiklemiştir. İstanbul Gazeteciler Cemiyeti ve İstanbul Gazeteciler Sendikası, bu karara karşı çıkarak “Basın” adlı gazeteyi yayımlamış ve 10 Ocak, “Çalışan Gazeteciler Bayramı” olarak kutlanmaya başlanmıştır. Ancak, 1971 askeri müdahalesinin ardından artan baskılarla birlikte bu özel günün adı “Çalışan Gazeteciler Günü” olarak değiştirilmiştir.
Basın Özgürlüğü Hala Tehlikede
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), 2025 yılı 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü açıklamasında, basın özgürlüğü açısından karanlık bir tabloya dikkat çekti. Basın İş Yasası'na rağmen gazetecilerin hala düşük ücret, sendikasızlık, işsizlik, haksız gözaltı ve tutukluluk gibi ciddi sorunlarla karşı karşıya olduğu belirtildi. Türkiye'nin 2024 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde 180 ülke arasında 158. sırada yer alması, basın özgürlüğüne dair ciddi endişeler uyandırmaktadır. Hâlâ 18 gazeteci cezaevinde tutulurken, birçok gazeteci çeşitli davalar ve adli kontrol uygulamaları ile baskı altına alınmaya devam edilmektedir.
Dezenformasyon Yasası ve Etki Ajanlığı Tasarısı'na Dikkat
TGC'nin açıklamasında ayrıca, gündemdeki Dezenformasyon Yasası ve Etki Ajanlığı Tasarısı'nın gazeteciliği suç gibi gösterme amacını taşıdığı ifade edilmiştir. Gazetecilere yönelik artan fiziksel saldırılar ve saldırganların cezasız kalmasının bu durumu daha da teşvik ettiği vurgulanmıştır. Bu saldırılar, basın çalışanlarının mesleklerini yaparken karşılaştığı tehditlerin ciddiyetini gözler önüne sermektedir.
Umut: Basın ve Düşünce Özgürlüğü
TGC, basın ve düşünceyi ifade özgürlüğünün önündeki engellerin kalktığı, cezaevindeki gazetecilerin özgür kaldığı, haberin ve gazeteciliğin suç olarak görülmediği günlerde mesleğini icra etme umudunu koruduklarını ifade etti. Çalışan Gazeteciler Günü, bu umutla her yıl kutlanmaya devam etmekte olup, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, tüm meslektaşlarının ve üyelerinin bu özel gününü kutlamaktadır.
10 Ocak, gazetecilerin haklarının korunması ve özgür basının önemine dikkat çekmek adına bir fırsat olarak değerlendirilmektedir. Türkiye'deki gazeteciler, mesleklerini daha özgür bir ortamda yapabilmek için hala büyük bir mücadele vermektedir.