Emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenler 2025 yılında verenlere göre yüzde 30 oranında daha yüksek aylık bağlanacak. Emekliliğe hak kazanıp çalışmaya devam edenler düşüşten korunmak için emekli olmakla çalışmaya devam etme arasında karar vermeye çalışıyorlar.
Peki emeklilik dilekçesi konusunda nasıl karar verilmeli?
Habertürk'te yer alan hesaplamaya göre, kök aylığı 12.500 liranın altında olan yüz binlerce kişi de ortaya çıkacak farktan etkilenecek.
1. 2024 VE 2025'TE DİLEKÇE VERENLER ARASINDA NE KADAR FARK OLACAK?
2024 yılında emeklilik dilekçesi verenlere bağlanacak emekli aylığı, dilekçeyi 2025 yılında verenlere göre yüzde 30 daha fazla olacak. Emekli aylığı konusundaki bu fark, ömür boyu alınacak emekli aylığını etkileyecek.
2. ORTAYA ÇIKACAK FARK NASIL HESAPLANIYOR?
Örneğin e-Devlet’te şu an görünen emekli aylığı 30.000 TL. Dilekçeyi 31 Aralık 2024 tarihine kadar veren özel sektördeki işçiye 30.000 TL aylık bağlanacak. Dilekçeyi 1 Ocak 2025 tarihi ve sonrasında veren özel sektör işçisine ise (30.000 / 1,30 ) formülüyle 23.077 TL aylık bağlanacak.
3- DİLEKÇEYİ 2024 YILINDA VERENLER OCAKTA ZAM ALACAK MI?
Emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenler de 2025 yılında verenler de ocak ayında emekli aylıklarına yapılacak zamdan faydalanacak. Enflasyon yıl sonunda yüzde 46 olursa ocak ayında SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına yüzde 17,05 oranında zam yapılacak. Buna göre, yukarıdaki örnekten devam edilirse dilekçeyi 31 Aralık 2024 tarihine kadar veren özel sektör işçisinin 30.000 TL olan emekli aylığı ocak ayındaki zamla 35.115 TL olacak. Ocak aylığını böyle alacak. Dilekçeyi 1 Ocak’ta veren işçinin 23.077 TL’ye inmiş olan emekli aylığı ise ocak zammıyla birlikte 27.012 TL olarak bağlanacak. Bu fark ömür boyu artarak devam edecek.
İlk başta (30.000 TL-23.077 TL) 6.923 TL olan fark, ocak ayı zamlarından sonra (35.115 TL-27.012 TL) 8.103 TL’ye çıkacak. Oransal fark ise ömür boyu yüzde 30 olacak.
4- ZAMDAN YARARLANMAK İÇİN İLK AYLIĞIN 2024 YILI İÇİNDE BAĞLANMIŞ OLMASI GEREKMEZ
Ocak ayında yapılacak zamdan yararlanmak için dilekçeyi kasım ayında vermek ise gerekmez. Önemli olan aylığın bağlandığı tarih değil, dilekçenin verildiği tarihtir. Ocak ayı zammından yararlanmak için 2024 yılında emekli aylığı almaya başlamak gerekmez.
5- EMEKLİLİK DİLEKÇESİNİ KİM, NE ZAMAN VERMELİ?
2024 yılı emeklisi olabilmek ve emekli aylığı farkından etkilenmemek için özel sektörde çalışan işçiler (4/a) ile BAĞ-KUR (4/b) statüsündekilerin emeklilik dilekçesini en geç 31 Aralık 2024 tarihine kadar vermesi gerekir. İlk defa 4/c’li olarak çalışmaya başlayan kamu görevlileri ile kamu işçilerinden maaşını ayın 1’inde alanların dilekçeyi 31 Aralık 2024 tarihine kadar, 15’inde alanların ise en geç 14 Ocak 2025 tarihine kadar vermeleri gerekir.
6- KAMU İŞÇİLERİ DİLEKÇESİNİ NE ZAMAN VERMELİ?
Ücretini ayın 15’inde alan kamu işçileri emeklilik dilekçelerini 14 Ocak 2025 tarihinde verdikleri takdirde hem emekli aylığındaki düşüşten etkilenmezler hem de yıl başındaki kıdem tazminatı tavanında yapılacak artıştan yararlanarak daha yüksek kıdem tazminatı alırlar.
7- KAYBI TELAFİ ETMEK MÜMKÜN MÜ?
Asgari ücretin 2-3 katı ücretle çalışan ve emekliliğe hak kazananlar bu yıl dilekçe vermedikleri takdirde e-Devlet’te şu an görünen emekli aylığı seviyesine ancak 6 yıl çalıştıktan sonra kavuşabilecek.
8- ÜCRETİ YÜKSEK OLANLAR İÇİN TELAFİ SÜRESİ NE KADAR?
Yukarıdaki 6 yıllık telafi süresi bazı durumlarda farklılık gösterebilir. Geçmişte düşük ücretle çalışan ancak son yıllarda asgari ücretin 5, 6 veya 7,5 katı ücretle çalışmakta olanların telafi süresi daha kısa olabilir. Örneğin, e-Devlet’te mevcut emekli aylığı 25.000 TL görünen ve bu yıl için aylık brüt 150.000 TL (asgari ücretin 7,5 katı) ücretle çalışmakta olan kişi için telafi süresi daha kısadır. Bu kişinin emekli olmaması daha avantajlı olabilir.
9- EMEKLİ AYLIĞINDAKİ KAYBIN TELAFİSİ NASIL HESAPLANIR?
Önceki örnekteki gibi, işçi dilekçeyi 2024'te vermezse emekli aylığı 25.000 TL’den 19.230 TL’ye düşecek. Emekli aylıkları her yıl, o yıldaki prime esas kazancın bir aylık ortalamasının yüzde 2’si oranında artar. Aylık ortalama ücreti brüt 150 bin TL olan kişinin emekli aylığı her yıl yaklaşık 3.000 TL artar. Bu kişi ortaya çıkan kaybı iki yılda telafi edebilir ama o iki yıl sadece 2024 yılında ortaya çıkan kaybı telafi etmek için çalışmış olur. Normalde bu kişinin emekli aylığının 25.000 TL’nin üzerine 6.000 TL daha artması gerekir iken 19.230 TL’nin üzerine 6.000 TL artmış olacak.
10-ÇALIŞMAYA DEVAM EDENLER İÇİN 2024 AVANTAJLI MIDIR?
Evet avantajlı. emekli olduktan sonra aynı ücretle mevcut işyerinde çalışabilecek kişiler ya da yaklaşık aynı ücretle başka bir işyerinde çalışma imkanı bulunanlar emekli olabilir.
11- EMEKLİ OLUP YENİDEN ÇALIŞMAYA BAŞLAYANLARIN EMEKLİ AYLIĞI ARTAR MI?
Kamu kuruluşları başta olmak üzere bazı işyerleri emekli aylığı almakta olan kişileri çalıştırmıyorlar. Ancak, emekli aylığını kestirdikten sonra birçok kamu kurumunda dahi çalışmak mümkün. Bu kişiler 2024 yılı emeklisi olacak şekilde dilekçe verip emekli olduktan sonra aylıklarını kestirip tekrar çalışmaya devam ederlerse, hem 2025 yılına geçişte ortaya çıkan kayıptan kurtulurlar hem de emekli aylıkları çalıştıkları süreye bağlı olarak artmaya devam eder.
12- KAMU EMEKLİLERİNİN AYLIĞI DÜŞER Mİ?
Kamuda çalışmaya 15 Ekim 2008 tarihinden önce başlamış olanlar Emekli Sandığına tabi bulunuyorlar. Emekli Sandığına tabi memurların emekli aylığı 2024 yılından 2025 yılına geçişte ortaya çıkan bu düşüşten etkilenmeyecek.