Almanya'da Başbakan Angela Merkel'in yeniden aday olmamasının gölgesinde düzenlenen federal parlamento seçimlerinin ilk sonuçlarına göre Sosyal Demokratlar (SPD) sandıktan birinci çıktı. Tarihi bir oy kaybı yaşayan Hıristiyan Demokratlar (CDU/CSU) ikinci olurken, seçim kampanyasının ilk günlerinde yakaladığı çıkışı sürdürememesine rağmen tarihinin en başarılı seçim sınavını veren Yeşiller Partisi üçüncü oldu.
Kamu yayın kuruluşu ARD'nin sandık çıkışı anketleri ve ilk sayılan oylara dayanan verilerine göre SPD ile CDU/CSU arasındaki fark 1.6 puan.
Buna göre SPD'nin yüzde 25.8 oranıyla 730 sandalyeli federal parlamentoda 205 koltuk, CDU/CSU'nun ise yüzde 24.2 oranıyla 195 koltuk kazanması bekleniyor. Potansiyel koalisyon ortaklarından Yeşiller'in 114, Hür Demokrat Parti'nin (FDP) 91 milletvekili çıkarması bekleniyor.
SAVAŞ SONRASI DÖRDÜNCÜ SPD'Lİ BAŞBAKAN MI OLACAK?
SPD seçimi kazanması ve hükümeti kurabilmesi halinde 2005'ten bu yana ilk kez hükümetin büyük ortağı olacak ve Angela Merkel'in liderliğindeki muhafazakâr hükümetlere 16 yıl sonra son vermiş olacak. 63 yaşındaki Olaf Scholz, bu senaryoda Willy Brandt, Helmut Schmidt ve Gerhard Schroeder'den sonra 2. Dünya Savaşı'ndan sonra dördüncü SPD'li başbakan olacak.
Ancak Scholz'un koalisyon pazarlıklarında başarılı olamaması halinde, hükümet kurma görevinin tarihi oy kaybına rağmen CDU/CSU'ya verilmesi bekleniyor. Nitekim partinin başbakan adayı Armin Laschet de hükümeti kendisinin kurmak istediğini söyledi. Almanya'da 2017 seçimlerinden sonraki koalisyon görüşmeleri yaklaşık 6 ay sürmüştü.
SPD: SCHOLZ'U BAŞBAKAN OLARAK GÖRMEK İSTİYORUZ
İlk sonuçların açıklanması sonrasında SPD Genel Sekreteri Lars Klingbeil, "Biz sandık başı anketlerde öndeyiz. Scholz'un başbakan olmasını istiyoruz" dedi. Klingbeil, seçmenin yönetme yetkisini kendilerine verdiğini söyledi.
SCHOLZ: BÜYÜK BİR BAŞARI
Olaf Scholz da parti genel merkezinde yaptığı konuşmada alkışlarla karşılanırken, Sosyal Demokrat Parti'nin uzun zamandır en iyi sonucu aldığını söyledi. "Bu büyük bir başarı" diyen Scholz, "Sonuçlar, seçmenlerin beni başbakan olarak görmek istediğini gösteriyor" ifadelerini kullandı. Scholz daha sonra diğer adaylarla katıldığı televizyon tartışmasında hükümeti Noel'e kadar kurmak istediğini açıkladı.
CDU, SPD'SİZ BİR 'JAMAİKA KOALİSYONU'NDAN SÖZ ETTİ
CDU Genel Sekreteri Ziemiak sonuçların şu an için çok yakın göründüğünü ve kendilerini uzun bir gecenin beklediğini belirtti. Paul Ziemiak, SPD'nin dışlandığı bir senaryodan da söz ederek, sandık çıkışı anketlerine göre bir CDU/CSU-Yeşiller-FDP koalisyonunun mümkün olduğunu savundu.
LASCHET: MUHAFAZAKÂRLARIN LİDERLİĞİNDE BİR HÜKÜMET İÇİN ELİMİZDEN GELENİ YAPACAĞIZ
Laschet'in kendisi de iktidarı kaybetmek istemediklerini vurgulayarak "Bunun ucu açık ve başa baş bir seçim olacağını biliyorduk. Sonuçtan memnun olmamız mümkün değil ama bu uzun bir gece olacak. Muhafazakârların liderliğinde bir hükümet inşa etmek için elimizden geleni yapacağız" dedi Almanya'da ilk kez üç partili bir koalisyon hükümetinin kurulabileceğini söyleyen muhafazakâr lider, "Sonuçlar Almanya ve tüm demokratik partiler adına büyük bir meydan okuma" ifadelerini kullandı.
YEŞİLLER SPD'Yİ KUTLADI
Yüzde 15 oranında oy almaları beklenen Yeşiller ilk açıklamalarında SPD'yi seçim başarısı için kutladı. Parti Genel Sekreteri Michael Kellner, koalisyon ihtimalleri için tüm demokratik partilerle görüşmeye istekli olduklarını söyledi.
BAERBOCK: BENİM HATAM
Partinin başbakan adayı Annalena Baerbock ise konuşmasında, sonuçları 'fantastik' diye niteleyerek kendilerine gelecek için bir yetki verildiğini söyledi. Baerbock, Almanya'nın yeni bir başlangıca ve 'iklim hükümetine ihtiyacı var' dedi. Baerbock, genç seçmenlere ve iklim krizi eylemlerine katılan öğrencilere teşekkür etti.
Baerbock, bununla birlikte kampanya sürecinin ilk günlerinde birinci parti konumunda olduklarını hatırlatarak "Daha fazlasını istiyorduk. Bunu kısman, kampanyanın başında yapılan hatalar, benim yaptığım hatalar nedeniyle başaramadık" dedi. Baerbock, koalisyon pazarlıkları sırasında farklı partilerin farklı kombinasyonlarla birbirleriyle görüşmesi gerektiği görüşünü de paylaştı.
SONUCU EN ÖNGÖRÜLEMEYEN SEÇİMLERDEN BİRİ
Son yılların en başa baş geçen seçimleri öncesinde mevcut iktidarın küçük ortağı Sosyal Demokratlar, büyük ortak Hıristiyan Birlik partilerinin (CDU/CSU) kıl payı farkla önündeydi.
BERLİN'DE OY PUSULALARI YETMEDİ
Almanya seçimlerinde katılım oranları da merak konusu. Federal Seçim Kurulu Başkanı Georg Thiel, oy verme merkezlerinde kullanılan oyların sayısının 2017 seçimlerindekinden daha az olduğunu ama posta yoluyla kullanılan sayısının önemli ölçüde artmasını beklediklerini söyledi.
Hem parlamento seçimleri hem yerel seçimler, hem de kira artışının engellenmesini öngören bir referandum için sandığa gidilen başkent Berlin'de ise çok yüksek katılım kaydedildiği belirtildi. Birçok seçim merkezinde uzun kuyruklar oluşurken, bazı noktalarda pusulalar yetmeyince yeni pusula getirilmesi gerekti. Kuyrukta iki saate yakın bekleyenler olduğu belirtiliyor.
'POSTA YOLUYLA KULLANILAN OYLAR BELİRLEYİCİ OLABİLİR'
Uzmanlar, posta yoluyla kullanılan oyların birçoğunun CDU/CSU adayı Armin Laschet'in SPD adayı Olaf Scholz'a karşı arayı kapatmaya başlamasından önce gönderildiğini, Laschet'in yükselişinin bu oylara yansımayacağını söylüyor. (DIŞ HABERLER)
