Kur ve enflasyondaki hızlı yükseliş, enerjide dışa bağımlı Türkiye’de doğalgaz ve elektrik fiyatlarına zam olarak yansımaya devam edecek. Temmuz ayında doğalgaza yüzde 12, elektriğe yüzde 15 zam gelmişti ancak uzmanlar kış aylarında daha büyük zamların kapıda olduğu uyarısında bulundu.
Sözcü gazetesinin konuya ilişkin haberinde, dünya enerji fiyatlarındaki gebel artışa dikkat çekildi. Haberde, Türkiye'nin boru hatları üzerinden şu an bin metreküpünü yaklaşık 240 dolara satın aldığı Rus gazının Avrupa fiyatı ilk kez 540 doları aştığına işaret edildi.
Eski Botaş Gaz Alımı Daire Başkanı Ali Arif Aktürk ve GazDay Genel Müdürü Mehmet Doğan da doğalgaz ve elektrik fiyatlarındaki olası gelişmeleri değerlendirdi.
Uzmanlar, yıl başından bu yana yüzde 18,8 zamlanan doğalgaza, dolar kuru yatay seyretse bile bu kış yaklaşık 40 daha zam gelebileceğini söyledi.
Türkiye şu ada Rusya’dan gazı 238 dolara alıyor ancak bu fiyatın 2021'in son çeyreğinde yaklaşık 270 dolara yükselebileceği, 2022’nin ilk çeyreğinde daha da artmasını bekliyor.
Ali Arif Aktürk, Türkiye’nin kış döneminde artan talebin bir kısmını şu an çok daha yüksek fiyatta olan spot LNG ile karşılamak zorunda olduğunu ve ithalat maliyetinin daha da artacağını, 2022 yaz aylarına kadar yüksek fiyatların görülmeye devam edeceğini dile getirerek şöyle dedi:
“Geçen sene nisanda 20 doların altına gerileyen petrol fiyatları bu yıl 70 doların üzerine çıktı. Türkiye'nin boru gazı ithalat fiyatları petrol fiyatlarına endeksli. Bu sene yaz döneminde yüksek sıcaklıklar nedeniyle özellikle klima kullanımı etkisiyle elektrik tüketiminin rekor kırdı ve kuraklık nedeniyle hidroelektrik santrallerden üretilen elektrik azaldı. Artan talep doğalgaz çevrim santrallerinden karşılandı ve bu da Türkiye'nin doğalgaz ithalat miktarını artırdı.”
Uzmanlar, Türkiye'de de doğalgazda ekim ayında yüzde 15, yıl sonunda da yüzde 20'lik zam beklendiğini, toplam zam oranının yaklaşık 40'ı bulabileceğini belirtti.
Mehmet Doğan da Avrupa'da yeşil enerji dönüşümü kapsamında karbon fiyatlarının yüksekliği, hızla artan talebin kömür yerine daha çok doğalgazla karşılanması, stok ve arz sorunları ve Rusların gaz akışını kısması nedeniyle fiyatların rekor seviyelere çıktığını belirtti.
“Türkiye'nin yıl başında 170 dolar olan bin metreküp Rus gazı ithalat maliyetinin 2022 başında 300 doların üzerine çıkacağını, artan talebin önemli bir bölümünün de fiyatı çok daha yüksek durumdaki LNG ile karşılanacağını" belirten Doğan, Botaş'ın çok büyük zam yapmak zorunda kalabileceğini ya da zam yapmazsa da tarihi zararla karşı karşıya kalabileceğini söyledi.
Bin metreküp doğalgaza denk LNG fiyatının bugün yaklaşık 560 dolara yakın olduğunu ve boru hattı gazı alımındaki olası sorunlar durumunda LNG alımının da artabileceğini belirten Doğan, elektrik üretimindeki yüksek doğalgaz payı nedeniyle elektrik fiyatlarına da ciddi oranda zam gelmesinin gündeme geleceğini dile getirdi.
Dolar/TL’deki olası artış, doğalgaz ve elektrikte olası zam oranlarını daha da artırabilir.
