Dünyaca ünlü yazar Salman Rushdie’nin Floransa Büyücüsü isimli romanında kullandığı Kürdistan kelimesi, Can Yayınları tarafından basılan Türkçe çevirisinde yer almadı.
Can Yayınları tarafından Begüm Kovulmaz’ın çevirisi ile basılan kitabın 15. bölüm 121. sayfasında, İngilizce orijinalinde geçen “Kürdistan” kelimesi yerine “Kürtlerin yaşadığı topraklar” ifadesi kullanılıyor.
İlk kez Rûdaw’ın gündeme getirdiği ve kamuouyunda tepkiye neden olan Aralık 2021 tarihli baskıda yaşanan bu sansürün ardından Can Yayınları’nın sahibi Can Öz açıklama yaparak Türkçe baskıdaki sansürlü ifadelerin düzeltileceğini söyledi.
Can Öz, resmi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Yok öyle bir statüko. Kitabın ilk baskısı 2005'te yapılmış. Olacak iş değil şu. Hemen toplanıp düzeltilecek" ifadelerini kullandı.
Çevirmenden açıklama
Tartışmalar üzerine kitabı çeviren Begüm Kovulmaz da Twitter hesabınan bir açıklama yaptı.
Kovulmaz, “Kürdistan sözcüğünü sansürlemem mümkün değil, yayinevine gönderdiğim çeviri dosyasında da sözcük Kürdistan. Zamanında biri inisiyatif kullanmış olmalı ama yeni baskilarda duzeltileceginden eminim, takip edeceğim” ifadelerini kullandı.
Begüm Kovulmaz’ın çevirisi ile basılan kitabın 121. sayfasında, İngilizce orijinalinde geçen “Kürdistan” kelimesi yerine “Kürtlerin yaşadığı topraklar” deniliyor.
Floransa Büyücüsü’nün İngilizce basımında ise “Kürdistan” kelimesi, “After the sack of Tabriz, Selim wanted to stay in the Safavid capital for the winter and conquer the rest of Persia in the spring, but Argalia told him that the army would mutiny if he insisted on this. They had won the victory and annexed much of eastern Anatolia and Kurdistan, almost doubling the size of the Ottoman empire” ifadeleriyle yer alıyor.
Türkçe baskıda ise şu cümleler kullanılıyor:
“Tebriz yağmalandıktan sonra, Selim kışı Safevilerin payitahtında geçirmek ve baharda sefere çıkarak İran'ın geri kalanını fethetmek istedi, fakat Arkaliya, Padişah’a askerlerin isyan edeceğini anlattı. Büyük bir zafer kazanmış, Doğu Anadolu'yu ve Kürtlerin yaşadığı toprakların büyük bölümünü ilhak etmiş, Osmanlı İmparatorluğu'nun topraklarını neredeyse iki katına çıkarmışlardı.”
Paulo Coelho’nun kitabında da sansürlenmişti
Brezilyalı yazar Paulo Coelho’nun, Saadet Özen’in çevirisiyle Can Yayınları tarafından basılan “On Bir Dakika” isimli romanındaki “Kürdistan” kelimesi de sansürlenmişti.
Orijinal metinde geçen, “Bir internet kafeye girdi ve Kürtlerin Kürdistan’dan, şu an Türkiye ile Irak arasında bölünmüş, var olmayan bir ülkeden geldiklerini öğrendi” cümlesinin yerine “Kürtlerin Ortadoğu’da yaşadığı yazıyordu” ifadeleri yer almıştı.
Özür dilemişti
Kitabın sansürlendiği ortaya çıkınca Can Yayınları özür dilemiş ve yeni baskının düzeltilmiş haliyle çıkarılacağı duyurulmuştu.
Can Yayınları’nın sahibi Can Öz, "Paulo Coelho 11 Dakika'daki çeviriyle aslı arasındaki farkların sorumlusunu, editörünü bilmiyorum. Baskı çok eski. Ancak yayıncının böyle kafasına göre metne müdahale hakkı yoktur. Tepki gösteren okurlar haklı. İlk baskıda düzelteceğiz” açıklamasını yapmıştı.
