Bu durum, çocuğun günlük yaşamını, okul başarısını, ilişkilerini ve genel işlevselliğini etkileyebilir. DEHB, genellikle çocukluk döneminde başlar, ancak bazı durumlarda yetişkinlikte de devam edebilir.
DEHB'nin ana belirtileri şunlardır:
-
Dikkat Eksikliği: Dikkat süresinin kısa olması, dikkatin kolayca dağılması, görevleri tamamlamakta zorlanma, detaylara dikkatini verememe gibi belirtiler görülebilir.
-
Hiperaktivite: Sürekli hareket etme, yerinde duramama, durduğu yerde oynamak, aşırı koşma ya da tırmanma gibi davranışlar hiperaktivite belirtilerindendir.
-
Dürtüsellik: Düşünmeden hareket etme, sırasını bekleyememe, başkalarının sözünü kesme gibi davranışlar dürtüsellik belirtileridir.
DEHB'nin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik, çevresel etmenler ve beyindeki kimyasal dengesizliklerin rol oynadığı düşünülmektedir. DEHB tanısı uzman bir doktor tarafından konur. Bu tanı, çocuğun davranışlarının ve semptomlarının değerlendirilmesiyle yapılır. Tedavi genellikle bilişsel davranış terapisi, ebeveyn eğitimi ve gerektiğinde ilaç tedavisini içerebilir. İlaç tedavisi genellikle dikkat eksikliği ve dürtüsellik semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olur. Uygun tedaviyle, DEHB'ye sahip çocuklar ve yetişkinler normal, üretken yaşamlar sürebilirler. Tedaviye erken başlanması, uzun vadeli sonuçları olumlu yönde etkileyebilir.
DEHB hakkında daha fazla bilgi vermek istiyorsanız, tedavi seçenekleri ve yaşam tarzı değişiklikleri de önemlidir:
Tedavi Seçenekleri:
-
İlaç Tedavisi: DEHB tedavisinde yaygın olarak kullanılan ilaçlar stimülanlar ve non-stimülanlar olarak iki ana kategoriye ayrılır. Stimülan ilaçlar, beyindeki kimyasal dengesizlikleri düzelterek dikkat eksikliği ve hiperaktivite semptomlarını azaltır. Non-stimülan ilaçlar ise farklı bir şekilde etki gösterir ve bazı durumlarda stimülan ilaçlara yanıt vermeyen hastalarda tercih edilebilir.
-
Bilişsel Davranış Terapisi (BDT): Bu terapi, çocuğun davranışlarını ve düşüncelerini kontrol etmeyi öğrenmesine yardımcı olur. Ayrıca, problem çözme becerilerini geliştirmeye ve olumlu davranışları ödüllendirmeye odaklanır.
-
Ebeveyn Eğitimi: Ebeveynlerin DEHB hakkında bilgi edinmesi ve çocuğunun davranışlarını yönetme konusunda beceriler kazanması önemlidir. Ebeveynler, çocuklarına yapıcı ve destekleyici bir çevre sağlayarak DEHB semptomlarını yönetmelerine yardımcı olabilirler.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
-
Düzenli Fiziksel Aktivite: Fiziksel aktivite, DEHB semptomlarını azaltabilir. Düzenli egzersiz, çocuğun enerjisini harcamasına ve odaklanmasına yardımcı olabilir.
-
Sağlıklı Beslenme: Dengeli bir diyet, çocuğun beyin fonksiyonlarına yardımcı olabilir. Fast food ve şekerli yiyeceklerden kaçınmak, çocuğun dikkatini ve davranışını olumlu yönde etkileyebilir.
-
Yeterli Uyku: Düzenli ve yeterli uyku, DEHB semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olabilir. Çocukların uygun bir uyku düzenine sahip olmaları önemlidir.
-
Destek Grupları: Hem ebeveynler hem de çocuklar için DEHB ile başa çıkmak için destek grupları bulunmaktadır. Bu gruplar, deneyimlerin paylaşılması ve destek alınması açısından faydalı olabilir.
DEHB, çocuğun ve ailesinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilecek bir durum olabilir. Ancak doğru yaklaşımlar, erken tanı ve uygun tedavi ile çocuklar DEHB ile başa çıkabilirler ve başarılı, mutlu bir yaşam sürdürebilirler. Ailelerin ve çocuğun uzman bir sağlık profesyoneli ile işbirliği yapması, en etkili sonuçları elde etmelerine yardımcı olabilir.