Kürtlerin binlerce yıldır geleneksel ve kültürel kıyafetleri olan kiras-fîstan fiyatları ekonomik kriz nedeniyle arttı. Newroz, 8 Mart, düğün ve özel günlerin vazgeçilmezi olan kıyafetlerin fiyatlarındaki artış, satışları da düşürdü. Wan'da geçmiş yıllarda 500 ila bin 500 TL arasında alıcı bulan kıyafetlerin fiyatları bu yıl bin 500 ila 6 bin TL'ye kadar yükseldi.
DÖVİZ ARTIKÇA FİYATLAR ARTIYOR
Kiras-fîstan kumaşı satan toptancı Kenan Gülmez, "Son yıllarda Kürt ulusal kıyafetine büyük bir ilgi var. Bu nedenle çeşitlilik de haliyle artıyor. Gelinler bile artık fîstanalara yöneldi ve düğünlerinde gelinlik yerine fîstan giyiyorlar. 1980 yılından beri aile olarak bu işi yapıyoruz. Üniversiteyi bitirince Kürt geleneğini ilerletmek ve kaybolmaması için bu işe koyuldum. Şuan ekonomik sıkıntı olsa bile halkımızın kültürüne katkı sunduğum için hiçbir şey gözüme gelmiyor" dedi.
Kumaşların çoğunlukla Dubai merkezli geldiğini ve döviz bazlı alım yaptıklarını söyleyen Gülmez, dövizlerdeki artışla birlikte fiyatların da arttığını dile getirdi. Gülmez, "Kumaş sezonu genel olarak mevsimlik değişiyor. Yaz sezonlarında daha çok satış yapabiliyoruz. Kış sezonu için bunu demek pek mümkün değil. Çoğunlukla Mayıs itibariyle satış yapabiliyoruz. Modanın her yıl değişmesinden kaynaklı sürekli bir kumaş ve model değişikliği yapıyoruz. Toptan satış yaptığım için piyasanın ilk ürünleri önce bana geliyor sonra bunları fîstancılara dağıtıyorum. Fistan kumaşı işini yapmak benim gözümde çok değerlidir. Çünkü Kürt geleneğini yansıtıyor ve Kürt kimliğine de çok etki ediyor" diye konuştu.
ALAN DA SATAN DA DERTLİ!
Yıllardır kiras-fîstan sektöründe olduğunu aktaran esnaf Turan Teke, Türkiye ve yurt dışından da spariş aldıklarını ifade etti. Teke, geçtiğimiz yıllara oranla kiyafetlerin fiyatlarında ciddi bir artış olduğuna işaret ederek, "Geçen yıla oranla fiyatlar yüzde üç yüz ila dört yüz artmış durumda. Bunun da sebebi gümrüktür. Ülkede yaşan ekonomik kriz bizleri de vurdu. Eskiden xelat (hediye) adı altında gelinin ailesi yüzlerce kumaş alırdı ama şuan o gelenek bile krizden dolayı kalktı. İnsanlar fîstan almaya geldikleri zaman yüksek fiyatlardan kaynaklı bir tartışma yaşıyoruz. Onlar da haklı, bizler de” ifadelerini kullandı.
‘EKONOMİK KRİZ BİZİ DE VURDU’
Kiras-fîstan diken terzi Onur Reşitoğlu, “İki arkadaşla beraber burayı işletiyoruz. Bazen günde 10 elbiseye kadar çıkardığımız oluyor. Kadınlar kumaşını alıp geliyor, bizler de ölçüsünü alıp istediği gibi dikiyoruz" dedi. Kriz nedeniyle fiyatların arttığına dikkati çeken Reşitoğlu, "Önceki yıllarda dikim için 50 TL veriyorlardı şimdilerde bin 500 TL’ye dikiyoruz” dedi.