Bu durum, hem emekli bireylerin hem de çalışan nüfusun sayısında önemli bir değişim yaratırken, emeklilik sonrası çalışma durumu ve tazminat konuları da tartışma gündeminde öne çıkıyor.
Emekli Çalışanların Artışı
EYT düzenlemesi ile 40’lı ve 50'li yaşların başında emekli olan bireylerin sayısı belirgin bir şekilde arttı. Birçok emekli, mevcut işlerinde çalışmaya devam ederken, bazıları kendi işlerini kurarak yaşamlarını sürdürmeyi tercih ediyor. Tamamlayıcı emeklilik sisteminin henüz devreye girmemesi, düşen emekli maaşlarının telafi edilmesi amacıyla çalışmayı bir zorunluluk haline getiriyor. 2025 yılında hayata geçirilmesi planlanan tamamlayıcı emeklilik sistemi, emekli çalışan sayısını azaltmayı hedefliyor.
Tazminat ve İzin Hakları
Emekli çalışanlar, diğer çalışanlarla aynı haklara sahiptir. Tazminat ve izin günleri, kıdem sürelerine göre hesaplanmaktadır. Örneğin, emekli bir çalışan bir yıl dolduğunda işten çıkarılırsa, ihbar ve kıdem tazminatını brüt maaşı üzerinden alma hakkına sahiptir. Ayrıca, 50 yaşından büyük çalışanlara kıdemine bakılmaksızın en az 20 gün izin verilmesi zorunludur.
Kıdem Tazminatı Kuralları
EYT kapsamında emekli olan ve sonrasında istifa eden bireyler, kıdem tazminatı hakkından yararlanabilirken, emekli çalışmaya başladıktan sonra istifa edenler bu haktan yararlanamaz. Emekli olduktan sonra aynı işyerinde çalışanlar için kıdem süreleri sıfırlanmakta ve yeniden bir yıl beklenmesi gerekmektedir.
Emekli Maaşlarının Durumu
Emeklilik sonrası SSK'lı olarak çalışan bireyler, emekli maaşlarını almaya devam edebilir. Bağ-Kur kapsamında çalışanların da maaşları etkilenmez. Ancak, malulen emekli olanların çalışmaya başlaması durumunda maaşları kesilmektedir. Sürekli iş göremezlik ödeneği alan bireyler için bu durum geçerli değildir.
Kamuda çalışan emeklilerin maaşları ise belirli istisnalar dışında kesilmektedir. Ayrıca, vergi indirimi ile erken emekli olan engelliler ve dul maaşı alanlar, çalışmaya başladıklarında maaş kaybı yaşamazlar, ancak oranları düşebilir.
EYT düzenlemesi, emeklilik ve çalışma hayatı arasında yeni bir denge kurma çabasında önemli bir adım olarak öne çıkıyor. Çalışan emeklilerin hakları ve koşulları, bu süreçte daha da önem kazanmakta. Emeklilik sonrası çalışma hayatında, tazminat hakları ve izin süreçleri gibi konuların net bir şekilde anlaşılması, emeklilerin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen faktörler arasında yer alıyor. Bu yeni düzenleme ile birlikte, emekli çalışanların haklarına yönelik daha fazla bilincin oluşması bekleniyor.