- Hakkari, Kürt siyasal hareketinin ‘kale’ olarak tarif ettiği kentlerden biri. Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) güçlü olduğu kentte AKP de önemli bir tabana sahip. 14 Mayıs’ta 176 bin seçmenin oy kullanacağı kentte siyasi atmosfer oldukça hareketli.
2007'DE BAĞIMSIZ ADAYLAR AKP’Yİ SIFIRLADI
22 Temmuz 2007'de düzenlenen erken genel seçimlerde DTP’nin Bin Umut Adayları Hakkari’den bağımsız olarak seçime girdi. Bağımsız adaylar oyların yüzde 59’unu almasına rağmen sadece bir vekil çıkarabildi. AKP ise vekillerden ikisini aldı. 2011 seçimlerinde aralarında Selahattin Demirtaş’ın da olduğu Kürt siyasetçiler Hakkâri’de yüzde 80’lik bir oranla rekor düzeyde oy aldı. Kürt siyaseti üç vekili de kazanmış oldu. AKP ise vekil çıkaramadı.
RELATED VİDEO
Play Video
2015’TE REKOR KIRILDI
En kritik seçimler 2015 yılında yapıldı. Selahattin Demirtaş’ın eş Başkanlığında parti olarak seçime giren HDP, 7 Haziran 2015 seçimlerinde kentteki oyların yüzde 84’ünü alarak yeni bir rekora imza attı. Böylelikle AKP sıfırlanmış oldu. Aynı yıl Kasım ayında tekrarlanan seçimlerde HDP 3 puanlık oy kaybetse de, fazla düşüş yaşanmadı. HDP 1 Kasım’da oyların yüzde 81’ini alarak galibiyetini sürdürdü.
2018 SEÇİMLERİNDE HDP OYLARIN YÜZDE 70’İNİ ALDI
2018 seçimlerinde ise HDP oyların yüzde 70’ni alarak vekillerden ikisini, oyların 20’ni alan AKP ise bir vekili meclise gönderdi. Aynı yıl yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise Selahattin Demirtaş oyların yüzde 70,8’ini alırken, Recep Tayyip Erdoğan oyların yüzde 22,8’ini aldı.
YEREL SEÇİMLER
Son yıllarda yapılan yerel seçimlerde de Kürt siyasal hareketi, yarışı açık ara farkla tamamlıyor. 2009 yerel seçimlerinde DTP, Hakkari merkez ve Yüksekova, Şemdinli ve Çukurca ilçe belediyelerini kazandı. AKP ise kentteki bazı belde belediyelerinde başarı sağladı. 2014 yerel seçimlerinde de bu tablo değişmedi ve bir belde hariç kentteki tüm belediyeleri Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) kazandı. AKP ise o seçimlerde belde olan sonrasında ilçe statüsü kazanan Derecik belediyesini alabildi. Ancak 2019 yerel seçimlerinde bu manzara tersine döndü ve merkez ve Yüksekova ilçesi belediyelerini HDP alırken diğer belediyelerin tamamını AKP aldı.
14 MAYIS SEÇİM HAREKETLİLİĞİ BAŞLADI
14 Mayıs seçimlerine sayılı günler kala kentteki siyasi partilerin çalışmaları yoğunluk kazanmış durumda. Bu seçimde kentte, 590 sandıkta, 186 bin 155 seçmenin sandık başına gitmesi bekleniyor. Siyasi parti adayları, STK temsilcileri ve gazeteciler kentin siyasi atmosferini Artı Gerçek’e değerlendirdi.
'KARARLI BİR TOPLUM MEVCUT'
Hakkari’de 2015 rekorunu yenileme hedefinde olan Yeşil Sol Parti, yarışa Vezir Parlak, Öznur Bartın ve Onur Düşünmez ile girdi. Yoğun bir çalışma halinde olan Yeşil Sol Parti adayları, seçimlerden gücünü perçinleyerek çıkmak istiyor. Yeşil Sol Parti Hakkari 2’inci sıra adayı Öznur Bartın, halkın yoğun ilgisi ile karşılaştıklarını söyledi. Kentteki 3 vekilin tamamını alacaklarından emin olduğunu söyleyen Bartın, “Kararlı bir toplum mevcut. Nereye gidiyorsak coşkuyla karşılıyoruz. Talepleri bu iktidarın gitmesi. İnsanlar, bu zulüm, kriz ve baskılardan kurtulmak istiyorlar. Bunu da seçimlerle demokratik hakları olan seçimlerle yapacaklar. Bizden yana bir umut var. Biz oyu kendimize vereceğiz diyorlar. Köy köy geziyoruz. Halkın istediği barış, huzur, ekonomi refah ve demokrasi. Barış sürecinin başlamasını, savaş çığırtkanlığının son bulmasını istiyorlar. Adaletsizliği herkes yaşıyor ve bunun değişmesini istiyorlar” dedi.
'7 HAZİRAN ÜSTÜ BİR HAVA VAR'
HDP’nin 7 Haziran seçimlerinde kentten rekor bir oy aldığını hatırlatan Bartın, şu an ki havanın 7 Haziran’ın üstünde olduğunu söyledi. Kendi seçmenlerinin desteğiyle Kılıçdaroğlu’nun da büyük bir farkla kazanacağı ifadelerini kullanan Bartın, “7 Haziranın ruhunun üstünde bir seçim havası var. Her kesimden yoğun ilgi görüyoruz. Bu da sandıklara yansıyacak. İnsanlar ve net kararlı. 3-0 olacak. Kılıçdaroğlu büyük bir farkla kazanacak. Kürt halkı ve Türkiye halkları Yeşil Sol parti için de rekor kıracak” dedi.
foto-2-oznur-bartin.jpgÖznur Bartın
CHP İKİNCİ PARTİ OLMA İDDİASINDA
Diğer bölge kentlerinde olduğu gibi Hakkari’de CHP’ye ilişkin algı dönüşmeye başlamış. Burada da CHP’nin bir yükselişi var. 2018 seçimlerinde yüzde 3,5 oy alarak yarışı MHP’nin de gerisinde tamamlayan CHP, ittifaktaki diğer partilerin de desteğiyle kentte ikinci parti olma iddiasında.
Partilerine ilginin giderek arttığını hatırlatan CHP birinci sıra adayı Nazım Demir, “Değişimin adresi biziz. Alternatif olarak Millet İttifakı olarak görülüyor. Deva, Gelecek ve İYİ Partili arkadaşlarımızla beraber çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Yeşil Sol Parti ve AK Parti dışında artık CHP de var” sözleri ile kentte iddialı olduklarını söyledi. Kentte CHP’ye ilginin yoğun olduğunu yenileyen Demir, ancak bu ilginin sandığa nasıl yansıyacağını kestirmenin güç olduğunu sözlerine ekledi.
CHP’nin kentte ivme kazanmasını adalet yürüyüşü, helalleşme ve Kılıçdaroğlu’nun adaylığına bağlayan Demir, 14 Mayıs’ta sandıktan vekil çıkaracaklarını söyledi. Demir, “Adalet yürüyüşü, helalleşme, cumhurbaşkanlığı adaylığı kentteki rüzgârı bize doğru çevirdi. Ona ilgi olağanüstü. Yüzde 75-80 bandında bir oy bekliyorum. Vekillik seçimleri için ise 2 Yeşil Sol, 1 CHP olarak bekliyoruz” dedi.
foto-3-nazim-demir.jpegNazım Demir
'KILIÇDAROĞLU YÜZDE 85’E VARAN OY ALABİLİR'
Hakkari, ekonomi sorunun en yoğun yaşayan kentlerden biri. İşsizlik, sınır ticaretinin kısıtlanması, hayvancılığın gerilemesi kent halkının ekonomiye dair şikayet ettiği temel başlıklardan. Hakkari Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Muharrem Tekin, tam da bu ve benzeri sorunlardan dolayı halkın siyasetçilerden bir beklenti içinde olduğunu vurguluyor. Yeşil Sol’un kentteki üç vekili de alacağını söyleyen Tekin, Kılıçdaroğlu’nun da yüzde 85 dolaylarında oy alacağını söyledi. Tekin, sözlerine şöyle devam etti: “İnsanlarda umut var. Gelişen ekonomik sorunlardan dolayı insanların siyasilerden beklenti var. Bunun heyecanı var. 4 siyasi parti seçime giriyor. Tüm partiler çalışıyor. Hakkari’den Yeşil Sol Parti 3 vekil çıkaracak gibi görünüyor. CHP bölgede potansiyeli olmayandı. Oylarını arttıracak vekil çıkarmaya yetmeyecek. Oy oranını arttıracak. Bağımsız adaylara da destek verecek ama çok yüksek olmaz Yüzde 85 oranında Kılıçdaroğlu oy alır.”
foto-4-muharrem-tekin-2.jpgMuharrem Tekin
'KILIÇDAROĞLU REKOR OY ALACAK'
Gazeteci Hakan Taş ise kentte yeni bir heyecanın olduğunu söyledi. AKP’nin kentte kan kaybettiğini hatırlatan Taş, CHP’nin kentteki yükselişini ise partinin bölge ile daha yakın temas kurmasına bağladı. Bu çabanın CHP’nin vekil çıkarmaya yetmeyeceğini ve 3 vekili de Yeşil Sol’un alacağını söyleyen Taş, “Farklı bir heyecan var. Sahada üç parti var. Yeşil Sol, CHP ve AK Parti. Kan kaybı var AK Parti’nin. Kılıçdaroğlu’na büyük destek var. Yaptığımız anketler var ama yayınlayamıyoruz. Üç vekilin üçünü de Yeşil Sol alacak. CHP de büyük artış vardı. Geçmişte Ankara’da oturarak burası için siyaset yapıyordu. Son yıllarda bu eksiğini gördü ve Doğu Masası ile çalışmalarını buraya yoğunlaştırdı. Halkı dinlediler, halka dokundular. Bu çalışmaları kentte karşılık buldu. HakkAri, Kılıçdaroğlu için rekor kıracak. Tunceli’yi sollar. Bağımsız aday sevilen biri ama şansı yok. Yeşil Sol’u etkiler diye tepki var. Aslında sevilen biri ama başarı oranı zayıf” dedi.
foto-5-hakan-tas-1.jpgHakan Taş
CHP VE HDP’DE SİYASET YAPAN ESAT CANAN BAĞIMSIZ ADAY
Hakkari’de, hiçbir partinin, aday belirleme sürecinde aşiret dengesini geçmişte olduğu kadar gözetmediğini söylemek mümkün. Hakkari, aşiret bakımından geleneksel yapının hala güçlü olduğu kentlerden biri olarak biliniyor. Kent siyasetinin tanınan simalarından Esad Canan 14 Mayıs’ta bağımsız aday olarak yarışacak. 26 yıllık siyasi hayatında CHP ve HDP’den 3 dönem milletvekilliği yapan Canan, önemli aşiretlerden olan Doski aşireti mensubu. Canan’ın seçilmesi zor görünüyor ancak hem aşiretinden hem de geçmişte siyaseten kazandığı ilişkilerden dolayı belli bir oranda oy alabilecek potansiyele sahip. Peki Canan’ın alacağı oylar en çok kimi etkileyecek. Konuşmacılar, Yeşil Sol Parti başta olmak üzere tüm parti tabanından oy alacağını söylüyor ancak bunun yine de seçilmesine yetmeyeceğini aktarıyor.
DEMİRTAŞ’A REKOR KIRDIRAN HAKKARİ KILIÇDAROĞLU’NA HAZIRLANIYOR
Kalan sayılı günler neyi değiştirir bilinmez ancak kentte Yeşil Sol’un ve Kılıçdaroğlu’nun öne çıktığını söylemek mümkün. Kürt sorununun yanı sıra kentin dibe vuran ekonomisine ilişkin taleplerin daha yüksek çıkmaya başladığı kentte Yeşil Sol’un vekillerin tamamını alacağı belirtiliyor. Demirtaş’ın açıkladığı desteği çağrı olarak kabul eden sokakların dillendirdiği tek isim Kılıçdaroğlu. Hakkari’de de Demirtaş’ın sokaklardaki karşılığını koruduğunu söylemek mümkün. Ekonomi, Kürt sorunu, adalet, eşitlik kent halkının Kılıçdaroğlu’ndan beklediği temel taleplerden. Bu nedenle Kılıçdaroğlu’nun ezici bir farkla yarışı tamamlayacağı belirtiliyor. Hatta Türkiye rekorunun Hakkari’de kırılacağını düşünenler de var. Hakkâri, yakın dönemde hem farklı Kürt partilerinin hem de Demirtaş’ın rekor kırmayı başardığı yerlerden.