Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Hakkâri´deki Sümbül Dağı Mağarası, Derecik ilçesi Rüzgar Mağarası ve Geçimli köyündeki Oryentan Mağarası´nın ´tabiat varlığı´ olarak tescil edilmesi için çalışma başlattı.
´Karasal ve Denizsel Mağaraların Araştırılması Projesi´ kapsamında 3 mağaranın ekolojisi ve jeolojisi araştırılarak bilimsel rapor hazırlanacak. Araştırmalar sonucunda mağaralar ´tabiat varlığı´ olarak tescil edilerek koruma altına alınacak.
Bakanlık tarafından yürütülen proje ile Türkiye'deki mağaraların her birinin tabiat varlığı olarak tescil edilmesi, jeolojik ve ekolojik özelliklerinin ortaya çıkarılması amaçlanıyor. Ayrıca yapılan bilimsel çalışmalarla, mağaraların biyolojik çeşitliliği araştırılarak kayıt altına alınıyor. Mağaraların bütüncül bir ekolojik sistem olarak ele alınarak biyolojik ve jeolojik açıdan birlikte değerlendirildiği proje ile tescil edilen mağaralardaki ekosistemin içinde yaşayan pek çok tür de koruma altına alınıyor. Proje kapsamında koruma altına alınan ve alınması planlanan mağaralar zengin biyolojik çeşitlilik özelliği taşıyor. Mağaralar, başta yarasalar olmak üzere kemirgenler, kurbağalar ve sürüngenlere ev sahipliği yapıyor. Ayrıca çok sayıda omurgasız canlıya ve endemik bitki türlerine uygun üreme ve yaşam olanağı sunuyor.
2018 yılında dağcılar tarafından keşfedilen sümbül dağı mağarasına çıkan dağcılar mağaranın içini gezip fotoğraf çektirdi.
3 bin 487 rakımlı sümbül dağının bin 650 rakımda bulunan mağaraya ulaşmak için tırmanan ekip zorlu bir yolculuğun ardından mağaraya ulaştı. Mağaranın önünde dinlenen ekip ardından mağaranın içine doğru indi kimi zaman sürünerek kimi zaman da ip yardımı ile gezilen mağarada hatıra fotoğrafları çektirip şarkılar eşliğinde mağarada dolaştılar. Mağara gezisinin ardından mağara çıkışında yemek yiyen dağcı ve doğasever ekip ardından merkeze dönmek için inişe geçtiler.