Seçim ve siyasi partilere ilişkin yasalarda değişiklik isteyen Cumhur İttifakı’nın hazırladığı teklif bu hafta Meclis'e sunulacak.
MHP Hukuk ve Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, teklifin 10 Mart Perşembe günü kamuoyuna açıklanacağını ve Meclis’e sunulacağını duyurdu.
Teklif AKP ve MHP’nin imzasıyla Meclis’e sunulacak. MHP'li Semih Yalçın teklif için hazırlıklar sürerken, "Seçim yasasını mart ayında Meclis'ten geçireceğiz. Zaten bir yıldan önce seçim olmaması gerekir. Yani erken seçim artık hayal oldu" demişti.
Medyascope'ta yer alan habere göre seçim yasası çalışmaları şu maddeleri içeriyor.
ERKEN SEÇİM YOK MESAJI
Seçim yasalarında yapılan değişiklikler, anayasa gereğince ancak bir yıl sonra yapılacak seçimlerde uygulanabiliyor. Cumhur İttifakı, seçim yasasında yapılacak değişikliğin TBMM’ye sunulmasını mart ayına kadar bekleterek, erken seçim olmayacak, seçim zamanında, 18 Haziran 2023’te yapılacak mesajını da kamuoyuna vermiş oluyor. Erken seçim kararı alınsa bile, en fazla iki ay öne çekilebilecek.
İTTİFAKLARI KALDIRAN DÜZENLEME OLMAYACAK
Seçim yasasında kapsamlı bir değişiklik yapılacağı beklentisi hakimdi. En çok tartışılan seçim barajı konusunu ise iki lideri Erdoğan ve Bahçeli yüzde yedi olarak duyurmuştu. Mevcut yüzde onluk baraj, yüzde yediye çekiliyor. Bu düzenleme anlaşıldığı gibi metinde yer alacak. Ancak Millet İttifakı’nın bugüne kadar uzlaşarak gelmesi ve bir çatlak olmaması, iktidar kanadının bu konuda bir düzenleme yapacağı ve ittifakları engelleyecek ya da zorlaştıracak bir düzenlemeyi getirmesi bekleniyordu. Medyascope’un öğrendiğine göre ittifakları kaldıran bir değişiklik olmayacak. İttifak içi baraj olması da tartışılan bir konuydu ve bu konuda da bir düzenleme yapılmamış.
SEÇİMLERE KATILMAK İÇİN GRUP KURMA YETERLİ OLMAYACAK
Mevcut düzenlemeye göre bir siyasi partinin seçimlere katılabilmesi için, seçim tarihinden altı ay önce 81 ilin en az yarısında (41 il) örgütlenmiş ve büyük kongresini yapmış olması veya TBMM’de grubu bulunması gerekiyor. 2018 seçimlerinde İYİ Parti örgütlenmesini tamamlayamadığı ve Meclis’te de grubu olmadığı için seçimlere katılamıyordu. CHP’den istifa eden 15 milletvekili İYİ Parti’ye katılarak, grup kurmasının ve seçimlere katılmasının yolunu açtı. Cumhur İttifakı bu tür durumların önüne geçmek için, seçimlere katılmak için grup kurma düzenlemesini yasa metninden çıkarıyor.
HAZİNE YARDIMI
Siyasi partilere yapılan hazine yardımı konusunda barajın artırılacağı da tartışılan konular arasındaydı. Ancak bu konuda da AKP ve MHP arasında bir uzlaşma sağlanamadığı için düzenleme mevcut haliyle kaldı ve seçimlerde yüzde üçten fazla oy alan partilere hazine yardımı yapılacak.
MUHTARLIK SEÇİMLERİNE SEÇMEN HAREKETLİLİĞİ ÖNLEMİ
Muhtarlık seçimlerinde, seçmenlerin listeler askıya çıktığında ikamet yerlerini değiştirerek, kendi köylerine giderek orada oy kullanmaları AKP’ye büyük oranda oy kaybettirmişti. Bunun önüne geçebilmek için seçim tarihinden en az bir yıl önce, ikametinin bulunma şartı aranacak. Bu süre altı aya da düşürülebilir. Bu düzenleme ile seçimden hemen önce ikamet değiştirip, muhtar seçiminden sonra da tekrar asıl yaşadığı yere ikamet alma hareketliliğinin önüne geçilmesi hedefleniyor.