İran güvenlik güçleri geçen hafta 9'u kadın 66 Kürt aktivisti herhangi bir gerekçe göstermeden gözaltına aldı. Çoğu aile gözaltına alınan çocuklarının nerede olduğuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip değil.
İran'da kadın hakları savunucusu Kürt aktivist Ferzane Celalî de 23 Şubat 2017'de Kirmanşah'ta gözaltına alınmıştı. Daha sonra serbest bırakılan Celalî, Türkiye'ye geldi.
Celalî'ye, 'rejim karşıtı propaganda' gerekçesiyle bir yıl hapis cezası verildi. Celalî, şu anda İstanbul'da mülteci olarak yaşıyor ve üçüncü bir ülkeye gitmek için bekliyor.
'ILKHANİZADEH BOKAN CEZAEVİ'NDE TUTULUYOR'
İran'da gözaltına alınan aktivist ve yazarlara ilişkin konuşan Celali şunları söyledi: “Son günlerde Kürdistan'da onlarca sivil kuruluş, öğrenci, ekolojist gözaltına alındı. Bir çok aile çocuklarının neden tutuklandığını, nerede oldukları hakkında herhangi bir bilgiye sahip değiller. Geçtiğimiz hafta çeşitli illerden en az 9'u kadın 66 Kürt aktivist güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar arasında Bokan Kültür ve Eğitim Enstitüsü başkanı yazar Mostafa Ilkhanizadeh de var. İslam Devrim Muhafızları Kolordusu (IRGC) ve İstihbarat Teşkilatı tarafından yapılan açıklamaya göre Ilkhanizadeh, Bokan Cezaevi'nde tutuluyor.”
'ONLARCA KİŞİ İŞKENCELER NEDENİYLE ÖLDÜ'
İran'da gözaltına alıdığı insanları sonrasında ailelerine haber vermiyor. Çocukların akıbetini soranları ise tehdit ettiği söyleniyor. Celalî, keyfi tutuklanmaların İran İslam Cumhuriyet'inin halkı sindirmek için uyguladığı bir taktik olduğuna dikkat çekiyor.
“Mahkeme veya savcılık kararı olmadan yapılan keyfi gözaltılar İran İslam Cumhuriyet'in bir taktiğidir. Böyle yaparak halkı baskı altında tutmak istiyorlar” diyen Celali şöyle devam ediyor: “En son gözaltına alınanların aileleri başvurusu sonucunda savcılık soruşturma başlattı. Savcılık soruşturma başlattıktan sonra İslam Devrim Muhafızları Kolordusu (IRGC) İstihbarat Teşkilatı ve İran İstihbarat servisinin hukuksuz bir şekilde herhangi bir karar olmadan insanları gözaltına alındığını teyit etti. Bazı ailelere göre İran istihbaratı kendilerini arayarak gözaltına alındıklarını bildirdiler. Ancak ailerlere gözaltıların gerekçesini söylemediler. Bu yüzden aileler çok endişeli çünkü son yıllarda güvenlik güçleri ve İran istihbarat servisleri tarafından gözaltına alınanlardan onlarca kişi sorgulamalarda uygulanan işkenceler nedeniyle öldü.”
'İRAN KADINLARA TAHAMMÜL EDEMİYOR'
21 yaşındaki üniversite öğrencisi Taraneh Mohammed, geçtiğimiz hafta gözaltına alındı ancak başlatılan bir soruşturma neticesinde tekrar serbest bırakıldı. İddiaya göre Mohammedi serbest bırakıldıktan sonra tehditler devam etti. Kimliği bilinmeyen kişiler, özel numaralardan Mohammedi'yi arayarak, eğer eylemlerine devam ederse dilini kesmekle tehdit edildi. Mohammedi'ye yönelik yapılan tehditleri değerlendiren Celalî, yaşanan durumu şu sözlerle aktardı:
“Kadınlar İran İslam Cumhuriyet'inin kuruluşundan beri ilk defa rejimine karşı gösteriler düzenliyor ve kadınlara yönelik baskıcı tutumlarına karşı çıkıyor. Kürt kadın Taraneh Mohammedi her yerde erkeklerle birlikte siyasi ve toplumsal gösterilerde, nerede bir protesto varsa orada öncü bir görev üstleniyor. İran İslam Cumhuriyet'in tahammül edemediği de budur. Kürtlere yönelik başlatılan yeni gözaltı dalgasında en az 9 kadın İran İslam Cumhuriyet'ine İran bağlı istihbarat birimleri tarafından Kirmanşah, Baneh, Naqade, Bukan ve Mahabad'ta gözaltına alındı. Taraneh Mohammadi 21 yaşında bir şairdir. Baneh'te yapılan soruşturma sonrasında serbest bırakıldı. Hengaw İnsan Hakları Örgütü'ne göre genç yazar ve şair güvenlik güçleri tarafından, eylemlerine devam ederse dilini kesmekle tehdit edildi.”
GÖZALTI LİSTESİ
Hengaw İnsan Hakları Örgütü'ne göre, daha sonra bazıları serbest bırakılanların listesi ve kentleri şöyle:
BUKAN:
1- Azimeh Naseri
2- Hossein Gardashi
3- Mohammad Haji Rasoulpour
4- Qader Rasoulpour
5- Ali Zolfi
6- Rojin Mohammadpour
7- Fariba Ahmadi
8- Hossein Mehraban
9- Hirsh Rasoulpour
10- Muhyaddin Shameh
11- Rashid Ahmadi
12- Mohammad Amin Ahmadi
13- Reza Zandi 14- Farhad Zandi
15- Hossein Rasoulpour
16- Ayub Rasoulpour
17- Hamed Rasoulpour
18- Salahuddin Haji Rasool
19-Mohammad Zandi
20- Sirvan Mohammadpour
21- Sardar Mohammadpour
MAHABAD:
1- Darya Talabani
2- Shapul Khezri
3- Soran Hosseinzadeh
4- Salar Rahavi
5- Afshin Mammadi
6- Sirvan Nouri
7- Iman Abdi
8- Farzad Samani (detained in Karaj)
9- Soran Mohammadi
10- Amir Bayazidi Azar
11- Asrin Mohammadi (detained in Tehran)
MARVAN:
1- Zanyar Motamedi
2- Karvan Minuyi
3- Dana Samadi
4- Sirvan Karimzadeh
5- Jabbar Piroozi
6- Karo Alidad (released)
7- Sahib Badrouj (arrested in Karaj)
8- Adel Parvazeh
9- Faramarz (arrested in Tehran)
NAGHADEH:
1- Abdullah Haji Ahmadi
2- Peyman Haji Ahmadi
3- Galavij Abdullahi
4- Rahman Daryazi (Ebrahimi)
5- Diako Zardashti
6- Talib Reyhani
7- Rashid Reyhani
PİRANSHAHR:
1- Karim Khalifani
2- Hesamuddin Khezri
3- Rasool Lavazeh
4- Rasool Pirouti
5- Pishtiwan Nabi Zargatan
6- Shoresh Ahmadi
SANANDAJ:
1- Aram Yousefi
2- Jamil Ahmadian
3- Sirvan Amini
4- Abdullah Asal
SARVABAD:
1- Salman Advaei (bırakıldı)
2- Siamak Advaei
3- Akram Adavaei
4- Fardin Adavaei
KALATARZAN:
1- Omid Salimi
2- Rahim Salimi
3- Aso Mohammadi
RABAT:
1- Bahman Yousefzadeh
2- Fereydoun Musapour
3- Farhad Musapour
SAGGEZ:
1- Ata (Shamal) Rahmanzadeh
2- Afshin Elahi
3- Babak Babaei
KIRMANSHAH:
1- Nasrin Yazdanipour ( bırakıldı)
2- Nazanin Atabaki ( bırakıldı)
BANEH:
1- Taraneh Mohammadi (bırakıldı)
Toplam: 74
