Son zamanlarda Afrika'da hızla yayılması ve özellikle Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde büyük bir salgına yol açması nedeniyle acil durum ilan edilmiştir.
Maymun Çiçeği Virüsü (Mpox) Nedir?
Maymun çiçeği virüsü, “Orthopoxvirus” ailesine ait olup, insanlarda nadir görülen bir enfeksiyona neden olur. İlk olarak 1958 yılında laboratuvar maymunlarında tanımlanmış ve bu nedenle "maymun çiçeği" olarak adlandırılmıştır. İnsanlarda ise ilk vaka 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde bildirilmiştir. Şu anda iki ana türü vardır:
- Clade 1: Orta Afrika’da endemik olan tür.
- Clade 1b: Mevcut salgında görülen ve daha şiddetli olduğu düşünülen yeni tür.
Bulaşma Yolu
Maymun çiçeği virüsü, başlangıçta sadece hayvanlardan insanlara geçiyordu. Ancak şimdi insandan insana da bulaşabilir. Bulaşma yolları şunları içerir:
- Temas yoluyla (enfekte kişilerin cilt lezyonları veya vücut sıvılarıyla temas)
- Solunan büyük damlacıklar yoluyla (öksürük veya hapşırık yoluyla)
- Ciltteki yaralardan, solunum yoluyla ya da göz, burun ve ağızdan geçiş
Belirtiler
Maymun çiçeği virüsü enfeksiyonunun belirtileri şunlardır:
- Yüksek ateş
- Baş ağrısı
- Sırt ağrısı
- Kas ağrısı
- Şişlik
- Kaşıntı, kızarıklık ve şişlik (genellikle yüzde, avuç içlerinde ve ayak tabanlarında)
Enfeksiyon genellikle 14 ila 21 gün sürer ve çoğunlukla kendiliğinden iyileşir.
Tedavi ve Önleme
-
Aşılar: Çiçek hastalığına karşı geliştirilen aşıların maymun çiçeği virüsüne karşı da yüzde 85 oranında koruma sağladığı belirtiliyor. Ancak aşılar şu anda sadece risk altındaki bireyler veya enfekte biriyle yakın temasta bulunan kişiler için uygulanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yaygın bir aşılama programı tavsiye etmiyor.
-
Antiviral İlaçlar: Hastalığın tedavisinde kullanılan bazı antiviral ilaçlar da mevcuttur.
Afrika'daki aşı erişim sorunları, salgının kontrol altına alınmasını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle, sağlık otoriteleri ve uluslararası kurumlar bu krizi çözmek için çeşitli önlemler ve destek programları geliştirmeye çalışmaktadır.
