Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, her yıl geleneksel olarak düzenlediği yıllık basın toplantısında açıklamalarda bulundu. Putin, 4.5 saat süren toplantıda 76 soruya cevap verdi. Rus ekonomisinin gelişimine dikkat çeken Putin, “Ekonomideki her şey temeldir. Durum istikrarlı ve sürdürülebilir bir şekilde ilerliyor. Tüm tehditlere rağmen iki yıl içinde ekonomik büyüme yaklaşık yüzde 8 oldu. ABD'de yüzde 5-6, euro bölgesinde yüzde 1’dir. Ekonomik büyümemiz büyük ölçekli egemenliğimizin güçlenmesinin bir sonucudur. Memnuniyet verici başka göstergeler de var. Birincisi, tüm dünya ülkeleri, tüm ekonomiler için ciddi göstergelerden biri de işsizlik oranıdır. Bu oran yüzde 2-3 gibi rekor düşük bir seviyede. Bu daha önce hiç olmamıştı. Geçen yıl Almanya'yı solladık, bu yıl da Japonya'yı solladık. Ama görüyorsunuz ki bu, uykuya dalmamız ve sakinleşmemiz gereken bir gösterge değil. Tabii ki değil. Her şey aktif olarak ilerliyor. Euro bölgesi uykuda olsa da, dünya kalkınmasının başka merkezleri de var ve onlar ilerliyor” dedi.
“Kursk, Ukrayna’dan temizlenecek”
Ukrayna ile devam eden savaşta Ukrayna birliklerinin kısmen işgal ettiği Kursk Bölgesi’ndeki durumla ilgili yerel bir sakinin “Kursk ne zaman temizlenecek” sorusuna cevap veren Putin, “Ne zaman Kursk Bölgesi’nin temizleneceğine dair bir şey söyleyemem. Şu an temizlik devam ediyor. Kursk Bölgesi’ne saldırının hiçbir anlamı yoktu ama Ukrayna askerleri buraya saldırdı. Kesin olarak şunu söyleyebilirim, Kursk Ukraynalılardan temizlenecek. Askerlerimiz sürekli bana raporlar aktarılıyor. Ben 1 haftada alacağız desem askerlerimiz kendisini riske atar. O yüzden tarih vermek zor. Kursk tekrar temizlendikten sonra okullar kreşler, evler, altyapı, kamu binaları yeniden inşa edilecek. Temizlikten sonra herkese konut sertifikaları verilecek. Kendilerine konut destekleri verilecek. Size güvence verebilirim, tüm kayıplarınız telafi edilecek” dedi.
Putin, ayrıca Kursk’ta savaşan askerler ile Ukrayna’da savaşan askerler arasındaki maaş farklarının da giderileceğini ekledi. Putin, Kursk Bölgesi’nde Ukrayna ordusunun batılı ülkelerin tahsis ettiği silahları kullandığına da dikkat çekerek, “Kursk Bölgesi’nde imha edilen NATO ve batı silahları geçtiğimiz yıl Ukrayna’daki özel askeri operasyon bölgesinde vurulan silahlardan daha fazla” dedi.
“Uzmanlarımız böyle bir düelloya hazır”
Bir gazetecinin, Batılı ülkelerin Rusya’nın Orşenik füzelerini hafife aldığına dair haberleri hatırlatması üzerine Putin, Batılı ülkeler ve Ukrayna’yı düelloya davet ederek, “Oreşnik her şeyden önce yeni bir silah. Her sektörde yapılan bir çalışma elbette bir önceki silahın üzerine yapılır. Mühendislerimiz de tabii ki Sovyetler döneminin silahları üzerinde çalışarak yeni silah çeşitleri üzerine çalıştı. Bu modern bir silah. Oreşnik, orta menzilli bir silahtır. Orta menzilli silahlar bin, bin 500, 3 bin, 5 bin 500'e kadar menzile sahip oluyor. Dolayısıyla bu füzeleri düşürme şansları yok. Batı ve Ukrayna, Kiev'deki bir bölgeye tüm hava savunma sistemlerini yığsınlar. Biz oraya Oreşnik'le bombardıman düzenleyelim, onlar da önlemeye çalışsın. Ne olacağını görelim. Oreşnik'i düşürme veya imha etme şansları yok. Uzmanlarımız böyle bir düelloya hazır” ifadelerini kullandı.
“Esad ile henüz görüşmedim”
ABD’li bir gazeteci, Suriye’de 12 yıl önce kaybolan bir ABD’li gazetecinin bulunması için Suriye’nin devrik lideri Esad ile görüşüp bilgi alıp alamayacağını sorusana Putin, "Açıkça söylemek gerekirse Esad ile henüz görüşmedim. Ama yakınlarda bunu yapacağım. Bunu da elbette sorarım. 12 yıl önce Suriye’de aktif bir savaş vardı. Esad bu gazeteciyle ilgili bir bilgiye sahip mi değil mi bilemiyoruz. Ancak bunu soracağıma söz veriyorum. Ayrıca Suriye’de durumu kontrol eden kişilere de sorabilirim” dedi.
ABD’de Donald Trump’ın yeniden başkan seçilmesinden sonra kendisiyle bir görüşme yapıp yapmadığı sorusuna cevap veren Putin, Trump ile ne zaman görüşeceğini bilmediğini, kendisi ile 4 yılı aşkın süredir görüşmediğini belirtti. Putin, ayrıca Trump ile her zaman konuşmaya hazır olduğunu aktardı.
“Suriye’de Rusya’nın bir yenilgisi yok”
Esad rejiminin devrilmesinin ardından Rusya’nın, Suriye’de de bir kayba uğramadığını savunan Putin, “Suriye'de yaşananlar Rusya'nın yenilgisiymiş gibi aktarmak istiyorsunuz. Sizi temin ederim ki düşündüğünüz gibi değil. Biz Suriye’ye geldiğimizde orada terör devleti kurulmasın diye geldik. Biz aslında hedefimize ulaştık. Suriye'deki hükümet güçlerine karşı silahlı faaliyetler yürüten gruplarda bile iç değişimler yaşandı. Bugün pek çok Avrupa ülkesinin ve ABD'nin bunlarla ilişki kurmak istemesi boşuna değil. Eğer bunlar terör örgütüyse siz neden bu işe karışıyorsunuz? Demek ki değiştiler Bizim tüm güçlerle diyaloğumuz var” dedi.
“Rus üslerinin kalması için görüşmeler sürdürüyoruz”
Esad rejimi sonrası Suriye’deki Rus üslerinin geleceğine değinen Putin, “Oradaki gruplarla diyalog halindeyiz. Birçoğu üslerimizin orada kalmasından yana. Bunu değerlendireceğiz. Biz orada bulunuyorsak o ülkenin çıkarlarına göre de hareket etmeliyiz. Hmeymim Hava Üssü ve Lazkiye’deki deniz üssünün insani yardım amaçlı kullanılması da gündemimizde” dedi.
“Halep'e 350 kişi ilerledi”
Muhaliflerin ilerleyişi sırasında Rus askerlerinin Halep ve diğer kentlerde savunma hattında bulunmadığını da ekleyen Putin, “Kara üssümüzde (Hmeymim) silahlı güçlerimizi tutmadık. O bölgede İranlı silahlı güçler vardı. Halep'i 30 bin kişi savunuyordu. Ancak onlar (muhalif silahlı güçler) Halep'e 350 kişi ilerledi. Onlar da (Esad rejimi askerleri ve İranlı silahlı gruplar) kendi pozisyonlarını bırakıp çekildiler. Diğer kentlerden de hiç çatışmaya girmeden çekildiler. İran daha sonra bizden savaşçıların tahliyesi için destek istedi. Biz 4 bin İranlı savaşçıyı Tahran'a sevk ettik. Birçoğu da Lübnan'a çekildi" dedi.
“Ukrayna daha önce sivillere, gazetecilere ve birçok kişiye karşı terör saldırısı gerçekleştirdi”
Rusya’nın başkenti Moskova’da suikast ile öldürülen Rus ordusunun Nükleer, Biyolojik ve Kimyasal Savunma Güçleri (NBC) Komutanı İgor Kirillov ilgili konuşan Putin, suikastten Ukrayna tarafını sorumlu tutarak, “Ukrayna daha önce sivillere, gazetecilere ve birçok kişiye karşı terör saldırısı gerçekleştirdi. Bu birçok insanın hayatını tehlikeye atacak şekilde işlenmiş bir cinayettir. Kiev rejimi bu tür suçları defalarca işledi. Batı'dan bu tür saldırılar hakkında bir kez bile kınama gelmedi" dedi.
“Zelenskiy şuan meşru bir devlet başkanı değil”
Ukrayna ile devam eden savaşta Kiev tarafıyla müzakerelere tekrar başlayabileceklerini söyleyen Putin, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in geçtiğimiz yıl mayıs ayında yasal görev süresinin bittiğine dikkat çekti. Putin, “Ukrayna ile Mart 2022 yılında anlaştığımız temellerde görüşmeye hazırız. Bu tezler Rus tarafından belirlenmiştir. Zelenskiy seçimlerde kazanırsa müzakerelere otururuz. Ancak Zelenskiy şuan meşru bir devlet başkanı değil. Biz tüm anlaşmalarımızı yasal devlet başkanı ile imzalarız ya da Ukrayna parlamentosu ile yasal anlaşmalar yaparız. Ukrayna iç hukukunda değişiklik olur ve Zelenskiy yasal olarak başkanlığını sürdürürse o zaman kendisiyle müzakere masasına oturabiliriz” ifadelerini kullandı.
“İsrail’in işgalini kınıyoruz”
İsrail’in, Gazze ve Lübnan’daki saldırılarını diplomatik olarak her platformda kınadıklarını dile getiren Putin, İsrail ordusunun durumdan istifade ederek Suriye topraklarında ilerleyişini de kınadıklarını vurgulayarak, “Suriye’de ana kazanan İsrail’dir. İstediğiniz şekilde İsrail’in yaptıklarını değerlendirebilirsiniz. Rusya her türlü İsrail işgalini kınıyor. Golan Tepeleri’ndeki sınırdan 25 kilometreden daha fazla ilerledi. Sovyetler döneminde kurulan sınırlar dahi İsrail tarafından işgal edildi. Şu an oraya ilave güçler çekiyorlar. Birkaç bin askerlerini de sevk ettiler. Sanki oradan çekilmeye değil kökleşmeye gidiyorlar. Eğer bütün bunlar Suriye’nin dağılması ile sonuçlanacaksa bu Suriye halkı tarafından çözülmesi gereken bir sorun” dedi.
“Biden’ın insani duyguları ağır basmış”
Bir gazetecinin, ABD Başkanı Joe Biden’ın kendi oğlu Hunter Biden için af çıkarmasına ilişkin yönelttiği soruya cevap veren Putin, “Bazı konularda sessizliğinizi korumanız gerekir. O kadar hassas bir konu ki, Rusya tarihinde başka örnekler de var. Mesela Rusya tarihinde Korkunç İvan kendi oğlunu öldürmüştü. Büyük Petro’da kendi oğlunu idam ettirmişti. Stalin’in kendi oğlunu Nazi cephesinden kurtarmaktan vazgeçmişti. Kendi oğlu olmasına rağmen bunu yapmıştı. O zamanlar esir düşmek bile bir ihanet sayılıyordu. Biliyorsunuz Naziler, Stalin’in oğlunu idam etmişlerdi. Biden’a gelince, Biden bir politikacı. Sizin için siyaset mi insani duygular mı ağır basıyor bu önemli. Demek ki Biden’ın insani duyguları daha ağır bastı” dedi.
“Artık hiç gülmüyorum”
Bir gazetecinin 3 yılda değişip değişmediğine dair sorduğu soruya cevap veren Putin, soruya samimi bir şekilde karşılık vererek, “Hayat sürekli değişiyor, herkes değişiyor. 2 buçuk 3 yıldır ciddi bir sınavdan geçtik. Dürüstçe söyleyebilirim, daha az şaka yapmaya başladım ve bu 2 buçuk senedir neredeyse hiç gülmüyorum. Bir değişim daha var, konuların çözümü konusunda odaklanma kabiliyetimi daha da güçlendirdim” dedi.
Putin, 3 yıl öncesine dönüldüğünde Ukrayna’ya saldırı emrini yeniden verip vermeyeceği sorusuna, “2 buçuk yol önce bu kararın daha önce alınması gerektiğini düşünürdüm. Buna göre daha önce hazırlanmamız gerekiyordu. Kırım kararı ve 2022 kararı da spontane gelişti. Sana saldıracaklarını beklemeye zaman yoktu. Minsk anlaşmalarında kandırıldığımızı anladığımızda Rusya ile her şeyi yerle bir etmeye karar verdiler. Buna karşılık bu kararı almaya mecbur bırakıldık” dedi.
“Ukrayna’da ateşkes değil barışa ihtiyaç var”
Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın önümüzdeki yıl Ukrayna’da ateşkes önerisi ilettiğini belirten Putin, “Daha önce Erdoğan, bayramlar ve yeni yıllar için ateşkes talebini iletti. Ben kabul ettim. Bir gün sonra Erdoğan, Zelenskiy’nin bu öneriyi reddettiğini iletti. Viktor Orban da yeni yıl için ateşkes önerisi iletti. Bizim ateşkese değil, uzun vadeli, sağlam, Rusya ve vatandaşları için garantiler temin edilen bir barışa ihtiyacımız var” dedi.
Rus gazının Avrupa’ya sevkiyatıyla ilgili boru hatları konusunda Ukrayna’nın yeni bir anlaşmayı reddettiğini de belirten Putin, “Ukrayna transit anlaşmayı uzatmayı reddetti. Reddeden taraf biz değiliz. Anlaşmadan yılda 700-800 milyon dolar almasına rağmen Ukrayna uzatmayı reddediyor. Bu anlaşma artık olmayacak, bu tamamen açık. Fakat üstesinden geleceğiz. Gazprom üstesinden gelecek” ifadelerini kullandı.
Erhan Altıparmak