TARİH

Urartu medeniyeti son bekçisi

Urartu dönemine ait Çavuştepe Kalesi'nde bekçilik yapan ve dünyada Urartuca'yı bilen az sayıda insandan biri olan Mehmet Kuşman (81), emekli olduktan sonra da işini gönüllü olarak sürdürüyor.

Abone Ol

Van'ın Gürpınar ilçesindeki Urartu dönemine ait Çavuştepe Kalesi'nin 58 yıllık bekçisi Mehmet Kuşman, bir lisanı yaşatmak için büyük çaba sarf ediyor. Dünyada Urartuca’yı bilen 6 kişiden biri olan Kuşman, bu dili bilenlerin de artık yaşlandığını ve konuşacak durumda da olmadıklarını söyledi.

Emekli olmasına rağmen gönüllü olarak kalede kalmaya devam eden ve ömrünü buraya adayan Kuşman, bölgeye gelen yerli ve yabancı turistlere de Urartu alfabesini anlatıp, bazalt taşlarına işlediği Urartuca tablet ve kolyeleri satarak geçimini sağlıyor.

“Urartuca’yı bilen hiç kimse kalmayacak”
İHA muhabirine konuşan kale bekçisi Mehmet Kuşman, ülkemizde Sümeroloji ve Hititoloji varken üniversitelerde Urartulara ait tek bir dalın olmadığını belirtti. Şu an dünyada Urartuların dilini bilen her kişinin yaşlanarak öldüğünü ifade eden Kuşman, kendisi dışında Urartuca’yı bilenlerin artık evden çıkacak ve konuşacak durumda olmadığını söyledi.

Kuşman, “Yakın bir zamanda Türkiye’de Urartuca’yı bilen hiç kimse kalmayacak. Böylece Urartuca lisanı ölmüş olacaktır. Van’a atanan bütün Valilere giderdim. Valilere emekli olduğumu ve bana öğrenci vermelerini istedim. Bu anlamda maalesef ilgilenen olmadı” dedi.

“Sezonda iki günlük iznim var”
Bütün ömrünün Çavuştepe Kalesi’nde geçtiğini anlatan Kuşman, “Bu yaşıma kadar piknik nedir bilmiyorum. Pikniklere, düğün ve derneklere gitmedim. Sadece sezonda iki günlük iznim var. O da Ramazan ve Kurban Bayramlarının ilk günlerinde izin kullanıyorum. Sevdiğim için sabahları kendi paramla gelip gidiyorum” diye konuştu.

“Burayı çok seviyorum”
Çavuştepe Kalesi’ne hayranlık duyduğunu ve bu yüzden her gün sıkılmadan geldiğini dile getiren Kuşman, “İstersem bu bazalt taşlarını her yerde satabilirim. Antalya gibi bir ilde bir haftada bu taşların hepsini satabilirim. Ancak burayı çok seviyorum.

Sabahları saat 07.30’da yola çıkıp buraya geliyorum. Odama çıkıp daha sonra kaleyi kontrol ediyorum. Burada da bazalt taşlarına Urartuca’yı işliyorum” şeklinde konuştu.

Urartuca’nın yok olacağından dolayı yakınan Kuşman, şu an Urartu lisanını bilenleri de yaşlılıktan dolayı artık konuşacak durumda olmadığını kaydetti. İHA