Türkiye’de sendikalaşmaya büyük darbe vuran, ücretlilerin satın alma gücünde erozyona neden olan AKP’nin yeni hedefi esnek çalışma modeliyle çalışanların emeklilik hakkını bitirmek. Esnek çalışma, Türkiye’nin gündeminden hiç düşmese de hatta Orta Vadeli Program’da da yer almasına rağmen henüz bu doğrultuda atılmış somut bir adım yok.
Esnek çalışmanın çok geniş bir konu olduğunu dile getiren Sosyal Güvenlik Uzmanı İsmail Sevinç, “Hibrit, uzaktan ve kısmi çalışma, değişen dünyada koşullarında bir ihtiyaç haline geldi. Fakat esnek çalışmada güvence konusu sıklıkla kaygı yaratıyor” ifadelerini kullandı.
30 saat ve altında çalışmanın kısmi çalışma olarak geçtiğini, yarı zamanlı çalışmada ise çalışana 15 gün sigorta yapıldığını söyleyen Sevinç, şu bilgileri aktardı: “Ne kadar çalışılırsa o kadar gün sigorta yapılıyor. Bir çalışan 20 yılda 7.200 günü biriktirirken, 15 gün çalışınca ancak 2 katı kadar sürede yani 40 yılda emekliliğe hak kazanılıyor. Bu nedenle kısmi çalışan kişilerin emeklilik düzenlemesinin değişmesi gerekiyor. Çünkü kısmi ya da yarı zamanlı çalışma ile bu kişiler emekli olamazlar.”
SOMUT ADIM YOK
Esnek veya uzaktan çalışmanın aslında iş sağlığı ve güvenliği açısından da sıkıntılı bir konu olduğunu belirten İsmail Sevinç, “Bu tür çalışma koşullarında iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak kapsamını belirlemek oldukça zor” dedi. Sevinç, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Uzaktan çalışmada ekip ruhunda ve yönetimde de zorluklar olabiliyor. Bazı çalışanların emeği yeterince görünmeyebiliyor. Esnek çalışmada ayrıca çalışanın iş güvencesinde, kıdem tazminatlarında, işe iadelerinde ve maaşlarında sorun olmamalı.”
Enine boyuna değerlendirilmeli
Sosyal Güvenlik Uzmanı İsmail Sevinç, esnek çalışmanın hem çalışan hem de işverene yönelik bir takım avantajlar sağlayacağını da söylüyor.
Sevinç şunları ifade ediyor: “Şirket kârlılığı ve verimliliği açısından ofis gideri olmadığı için tercih edilebiliyor. Kişiye özel iş hayat dengesini sağlaması açısından faydalı olabiliyor. Bazı şirketler esnek yan haklar verdiğinde çalışan tarafından daha fazla tercih edilebiliyor. Bu seçeneklerin hepsini enine boyuna değerlendirmek gerekiyor.”