Dünya genelinde yaklaşık 382 milyon, Türkiye'de ise yaklaşık 7 milyon yetişkin Tip 1 diyabet hastası var. Türkiye’deki hastaların 30 bin civarı 18 yaşından küçük olurken, yaklaşık 15 bini ise ilkokul çağındaki çocuklardan oluşuyor.
Son yıllarda bütün dünyada ve ülkede kullanımı artan sensörler ile doku sıvısından, her beş dakikada bir acısız ve kan glukozuna yakın bir şekilde ölçüm yapabililiyor ancak bu cihazın Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) geri ödeme kapmasında olmaması ve pahalı olması nedeniyle ailelerin büyük çoğunluğu alamıyor.
ERDOĞAN SÖZÜNÜ TUTMADI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2022 yılının Haziran ayında yaptığı konuşmasında cihazın SGK geri ödeme kapsamına alınacağı ve 14 yaşından küçük 11 bin 500 kişiye cihazın ücretsiz temin edileceği sözü verdi. Fakat aradan geçen süre zaafında verilen söz tutulmadı. Çocuklar her gün en az 8, en fazla 15 kez parmaklarından iğneyle kan alarak, kan şekeri ölçmek zorunda bırakıldı.
MALİYET 1 MİLYAR 720 MİLYON TL
Cumhurbaşkanlığı tarafından merkezi yönetim bütçesi, 2024 yılı için 11 trilyon 89 milyar 37 milyon 425 bin TL olarak belirlendi. Bütçeden Sağlık Bakanlığı’na 732 milyar 526 milyon 378 bin TL ayrıldı. En düşük sensör fiyatı ise ayda 4 bin TL yani yıllık maliyeti 48 bin TL. Sağlık Bakanlığı’nın 18 yaşından küçük bütün Tip 1 diyabet hastası çocuklara sensör alması durumunda toplam maliyet 1 milyar 720 milyon TL oluyor.
'ÇOCUKLARIN PARMAKLARI DELİNMESİN' ÇAĞRISI
Aileler tarafından oluşturulan Anadolu Diyabet Grubu, çocuklar için sensörün karşılanması için her Pazartesi sosyal medyada eylemler gerçekleştiriyor. Zaman zaman da farklı kentlerde yaptıkları açıklamalarla duruma dikkat çekmeye çalışan aileler, “Verilen sözler tutulsun, çocukların parmakları delinmesin” diyerek iktidara çağrı yapıyor.
GÜNDE 15 KEZ İĞNE KULLANILIYOR
Çocuğu diyabet hastası olan Semra Kurt Daş, cihaz olmadığında çocukların parmaklarının günde ortalama 15 kez iğneyle delindiğini belirtti. Cihazın bakanlık için lüks olmadığına dikkati çeken Daş, “Oğlum 4 yaşında ve bir yıldır bu cihazı kullanıyoruz. Bakanlık bu cihazı karşılıyor fakat birçok koşul sunuyor. Adınıza mal-mülk ve herhangi bir varlığın olmaması gerekiyor. Eve gelen maaş toplamı gibi birçok şeye bakıyor. Sadece benim çocuğum değil Türkiye’de binlerce çocuk, milyonlarca hasta var. Ancak çok az kişiye bu destek veriliyor. Devlet bu cihazı bana iki yıllığına verdi peki iki yıl sonra ne yapacağım? Şartsız şurtsuz bu cihazlar karşılanmalıdır” diye belirtti.
BAŞKA HASTALIKLARA NEDEN OLUYOR
Tip 1 diyabet hastalığı, başta kalp, damar, görme kaybı, böbrek yetmezliği ve sinir sistemi hastalıkları olmak üzere çok sayıda hastalığına neden oluyor. Hastalığın insan psikolojisini de etkilediğini belirten Daş, şunları söyledi:
"Bu hastalık hem bedenen hem de ruhen yoruyor. Geceleri kalkıp çocuğuma bakıyorum, şekeri ne oldu, durumu nedir? diye. Hastalık nedeniyle başta beslenmesi olmak üzere birçok konuya dikkat etmek zorundayız. Aylık 6-7 bin harcamamız oluyor. Bu hastalık, başta beslenme olarak çok sayıda rahatsızlığı getiriyor. Protein ihtiyacının karşılanması gerekiyor bunun için de et tüketmesi gerekiyor fakat bunu karşılamak çok zor." Artıgerçek