İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre Türkiye’de aktif olarak faaliyet gösteren derneklerin yüzde 15’i “dini hizmetlerin gerçekleştirilmesine yönelik faaliyet gösteren” derneklerden oluşuyor. Bu alanda faaliyet gösteren dernekler, ülkenin doğusundan batısına toplam 14 farklı ilde ilk sırada yer alıyor. Karabük, Erzincan, Bitlis, Düzce, Çankırı, Afyonkarahisar, Sakarya ve Konya’da neredeyse her 3 veya 4 dernekten biri, bu amaçla kurulmuş durumda.
İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde yer alan bilgilere göre Türkiye’de 122 bin 147’si aktif, 194 bin 810’u feshedilmiş toplam 316 bin 957 dernek bulunuyor.
Cumhuriyet’ten Sefa Uyar’ın haberine göre aktif dernekler, toplam 21 farklı faaliyet alanına ayrılmış durumda. Ancak faaliyet alanları, temel olarak 3 alanda yoğunlaşıyor. Buna göre aktif derneklerden 38 bin 321’i “mesleki ve dayanışma derneklerinden”, 27 bin 355’i “spor ve spor ile ilgili derneklerden” ve 18 bin 443’ü “dini hizmetlerin gerçekleştirilmesine yönelik faaliyet gösteren derneklerden” oluşuyor. Bu 3 faaliyet alanı dışında sayısı 5 bini aşan yalnızca üç faaliyet alanı bulunuyor. Bunlar da eğitim araştırma dernekleri, kültür, sanat ve turizm dernekleri ile insani yardım dernekleri.
14 İLDE İLK SIRADA
Faaliyet alanları içinde üçüncü sırada yer alan dini derneklerin tüm dernekler içindeki oranı yüzde 15. Yani her 100 dernekten 15’i, dini alanda faaliyet gösteriyor. Derneklerin, illere göre dağılımı ise dikkat çekiyor. Bu alandaki dernekler, bazı illerde açık ara en çok bulunan dernek türü. Toplam 14 ilde, dini amaçla kurulan dernekler, ilk sırada yer alıyor. Buna göre oranları şöyle:
-Karabük’te, dini amaçla kurulmuş 242 dernek bulunuyor. Bu derneklerin, il genelindeki derneklere oranı yüzde 32.61. Yani, yaklaşık olarak her 3 dernekten biri dini amaçla faaliyet gösteriyor.
-Çankırı’da aynı faaliyet alanında 158 dernek var. Bu derneklerin, il genelindeki derneklere oranı yüzde 32.57.
-Afyonkarahisar’da da bu alanda faaliyet gösteren 427 dernek var. İl genelindeki derneklere oranıysa yüzde 32.54.
-Sakarya’da bu alanda 648 dernek bulunuyor. Bu derneklerin, il genelindeki derneklere oranı yüzde 32.17.
-Düzce’de, bu alanda faaliyet gösteren dernek sayısı 275. Bu derneklerin, il genelindeki oranı da yüzde 29.5.
-Erzincan’da bu amaçla kurulan 112 dernek var. Bu derneklerin il genelindeki derneklere oranı yüzde 29.24.
Ayrıca bu alanda İstanbul’da 2 bin 272, Ankara’da bin 467, İzmir’de 724 ve Bursa’da 1042 dernek bulunuyor.
TUNCELİ’DE SADECE 5
En az derneğin bulunduğu il ise Tunceli. Tunceli’de bu alanda beş dernek mevcut. İl genelindeki derneklere oranı ise yalnızca yüzde 4.16.