Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD Bakanı Joe Biden'ın Ermeni Soykırım'ı ifadesini kullanmasına, " Siyasi fırsatçılık barış ve adalete karşı en büyük ihanettir. Tek dayanağı popülizm olan bu açıklamayı tümüyle reddediyoruz" diyerek yanıt verdi.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, "Ermeni Soykırımı'nı Anma Günü"nün 106'ncı yıl dönümüne ilişkin açıklamasında, 40 yıl sonra "soykırım" ifadesini kullanan ilk başkan oldu. Biden'ın yaptığı açıklamaya Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Twitter hesabı üzerinden yanıt verdi.
Çavuşoğlu tarafından yapılan açıklama şu şekilde: "Sözcükler tarihi değiştiremez, yeniden yazamaz. Tarihimiz hakkında kimseden ders alacak değiliz. Siyasi fırsatçılık barış ve adalete karşı en büyük ihanettir. Tek dayanağı popülizm olan bu açıklamayı tümüyle reddediyoruz."
DIŞİŞLERİ: SOYKIRIM DEMEK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR MEVCUR DEĞİL
Dışişleri Bakanlığı da ayeı bir açıklama yaptı. Açıklamada şu görüşler kaydedildi:
“ABD Başkanı'nın radikal Ermeni çevreleri ile Türkiye karşıtı grupların baskısı altında 24 Nisan tarihinde yaptığı 1915 olaylarına dair açıklamayı kabul etmiyor ve en şiddetli şekilde telin ediyoruz.
Söz konusu açıklamanın konuya dair bilimsel ve hukuki bir temele, bulguya dayanmadığı ortadadır. 1915 olaylarına ilişkin olarak, uluslararası hukukta tanımlanmış olan soykırım ifadesinin kullanılabilmesi için gereken şartların hiçbiri mevcut değildir.
1915 olaylarının niteliği politikacıların konjonktürel siyasi saiklerine veya iç siyaset mülahazalarına göre değişmez. Böyle bir tutum, tarihin yalnızca hoyratça tahrif edilmesine hizmet eder.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 1915 olaylarının tartışmalı niteliğini açıkça ifade etmiştir. Öte yandan, Türkiye'nin o döneme dair bilimsel gerçekler ışığında adil bir hafızanın oluşturulmasına yönelik olarak 2005 yılında yaptığı Ortak Tarih Komisyonu kurulması önerisi de, Ermeni tarafı buna hiç yanaşmamış olsa da, bugün halen geçerliliğini korumaktadır. Bu itibarla, tarihi konularda hüküm vermeye ne hukuken ne ahlaken yetkisi bulunan ABD Başkanı'nın yaptığı açıklamanın hiçbir değeri bulunmamaktadır.
'TÜRKİYE DERS ALACAK DEĞİL'
Medeniyetlerin beşiği olarak adlandırılan bir coğrafyanın merkezinde yer alan ve yaşadığı tüm acılara rağmen insanlığın barış ve huzuru için çaba sarfetmeyi şiar edinmiş bulunan Türkiye, tarihiyle yüzleşmekten hiçbir zaman kaçınmadığı gibi, bu konuda ABD dâhil kimseden ders alacak değildir.
Bu vesileyle, Birinci Dünya Savaşı öncesinde ve sırasında dönemin olağanüstü şartlarında hayatını kaybeden Osmanlı İmparatorluğu'nun Müslüman, Hristiyan ve Yahudi tüm milletlerinden fertlerin aziz hatıralarını da bir kez daha saygıyla anıyoruz. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın Birinci Dünya Savaşı döneminde hayatını kaybeden Osmanlı Ermenileri için bu yıl da, 24 Nisan günü, İstanbul Ermeni Patrikhanesi'nde düzenlenen törene ilettiği mesaj Türkiye'nin konuya ilişkin yaklaşımını yansıtmaktadır.
Yaşanan bu acıların üzerinden geçen yüz yıldan fazla süre sonra, bölgemizde geçmişin yaralarının tamamen sarılması ve halkların geleceği birlikte inşa etmeleri için samimi gayret gösterilmesi gerekirken, ABD Başkanı'nın bu açıklaması halkları kutuplaştırmak ve bölgemizde barış ve istikrarın sağlanmasını zorlaştırmaktan başka bir sonuç vermeyecektir.
'HATAYI DÜZELTMEYE ÇAĞIRIYORUZ'
ABD'nin tarihi gerçekleri çarpıtan bu açıklaması, Türk halkının vicdanında da asla kabul görmeyecek, karşılıklı güven ve dostluğumuzu sarsan sarılması zor derin bir yara açacaktır.
ABD Başkanı'nı bazı siyasi çevreleri tatmin etmek dışında başka hiçbir amaca hizmet etmeyen bu vahim hatasını düzeltmeye; tarihten düşmanlık çıkarmaya çalışan bu çevrelerin gündemine hizmet etmek yerine, başta Türk ve Ermeni halkları arasında olmak üzere, bölgede barış içinde birarada yaşama pratiğinin tesis edilmesine yönelik çabaları desteklemeye davet ediyoruz.”
'SOYKIRIM İFADESİ DAYANAKTAN YOKSUNDIR'
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da yazılı açıklama ile Biden'a tepki gösterdi. "Radikal Ermeni lobilerin baskısıyla ABD Başkanı Joe Biden’in 1915 olayları hakkında yaptığı talihsiz açıklama, Türkiye Cumhuriyeti açısından yok hükmündedir" diyen Kalın açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
"Kötü niyetli ve tek gündemi ülkemize düşmanlık olan çevrelerin iftiralarını yansıtan söz konusu açıklamayı şiddetle reddediyor ve kınıyoruz. Açıklamada ortaya atılan sözde “soykırım” iddiası uluslararası hukukun talep ettiği dayanaklardan ve bilimsel kanıtlardan yoksundur. Tarihi olaylar tarihçiler tarafından araştırılmalıdır. Tarihi gerçekleri siyasi konjonktürün dar çıkarları belirleyemez. Nitekim Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, 1915 olaylarını araştırmak için ortak tarih komisyonu kurulması çağrısı yaptığında, tarihi bir meseleyi siyasetin ve kötü niyetli çevrelerin gölgesinden kurtarmak istemiştir. Hakikatin belgelerle ortaya çıkmasından korkanlar bu çağrıya cevap verememiştir. ABD Başkanı bu gerçekleri görmezden gelip adil olmayan bir tutum sergilemiştir.
'TÜRKİYE HİÇBİR TARİHİ GERÇEKLİKLE YÜZLEŞMEKTEN KAÇINMIYOR'
Ülkemiz ve milletimiz bir arada yaşama kültürü konusunda tarihin en önemli örneğini temsil eden bir medeniyete mensuptur. Türkiye Cumhuriyeti bu nedenle hiçbir tarihi gerçeklikle yüzleşmekten kaçınmamaktadır. Birinci Dünya Savaşında yaşanan kayıplar, bu coğrafyanın ortak acılarını temsil etmektedir. Ancak terör ve düşmanlıktan başka bir şey üretmeyen radikal Ermeni lobilerin aklıyla hareket etmek tarihi bir hatadır.
'TÜRKİYE VE ERMENİSTAN ARASINDAKİ NORMALLEŞMEYE ZARAR VERECEK'
ABD Başkanı’nın mesnetsiz iddialara dayanan açıklaması, Türkiye ve Ermenistan arasında normalleşme çabalarına da zarar verecektir. Türkiye Cumhuriyeti devleti ve milleti, tüm kurumlarıyla ve tüm fertleriyle ülkemize yönelik yürütülen istismar, yalan ve iftira kampanyalarına asla prim vermeyecektir. ABD Başkanı’nı Türkiye-ABD ilişkilerinde derin yaralar açacak bu talihsiz açıklamasını düzeltmeye, adil olmaya ve bölgesel barışa hizmet edecek bir tutum sergilemeye davet ediyoruz. Tarihi gerçekleri saptıranlara karşı Türkiye her zaman hakkı ve hakikati güçlü bir şekilde savunmaya devam edecektir."
AKP Sözcüsü Ömer Çelik de "ABD Başkanı Biden’ın, 1915 yılında Osmanlı Devleti’nde yaşanan olaylar hakkında tarihi ve hukuki dayanaklardan yoksun ve asılsız iddiaları esas alan açıklamasını hiçbir suretle kabul etmiyor ve şiddetle kınıyoruz.” dedi.
İletişim Başkanı Fahrettin Altun ise, “Biden yönetiminin 1915 olaylarını 'soykırım' olarak etiketlemesini kati surette reddediyoruz, en sert şekilde telin ediyoruz. Washington'un onurlu tarihimize gölge düşürmeyi seçmesinden dolayı ikili ilişkilerimiz açısından son derece talihsiz, üzücü bir gün yaşıyoruz.” dedi.