Kamuoyunda “Katliam yasası” olarak bilinen Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Yönelik Kanun Teklifi’nin görüşmeleri, TBMM Genel Kurulu'nda protestolarla başladı.
Kanun teklifinin ilk 9 maddesinden oluşan birinci bölümünün görüşmelerinde, muhalefetin tüm önerilerinin yanı sıra 5. maddenin tekliften çıkarılmasına ilişkin önergesi de reddedildi.
Görüşmelerin 14. saatinde, tasarıda sokak köpeklerinin öldürülmesinin yolunu açan ve komisyonda düzenlemeye gidilen kritik 5. madde kabul edildi. Böylece ilk 5 madde Meclis'ten geçmiş oldu.
Teklifin 5. Maddesi, sokak köpeklerinin öldürülmesinin yolunu açıyor.
Komisyon'daki görüşmelerde 5. Madde, AKP'nin önergesiyle verilen değişiklikle kabul edilmişti.
Teklif metninden “ötanazi” ifadesi çıkarılmış ancak sokak köpeklerinin Veteriner Hizmetleri Kanunu’ndaki esaslara göre öldürülmesinin yolu açık tutulmuştu.
5. Madde, değişiklik önergesiyle şu şekilde düzenlenmişti:
“Bakımevine alınan köpeklerden insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlarına 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen tedbir uygulanır.
Yerel yönetimler, sahipsiz köpeklere ilişkin yürüttüğü iş ve işlemlerde Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi kapsamında gerekli idari tedbirleri almaya yetkilidir.”
CHP Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, "AK Parti bu teklifle 'sokak köpekleri ya ölecek ya öldürülecek' diyor, kanun teklifinin bu maddesi ölümdür! AK Parti milletvekilleri, siz hayvanları öldürmek istiyorsunuz! Çocuklarınızın yüzüne bakamayacaksınız" diye tepki gösterdi.
DEM Partili Perihan Koca da "Katliam yasasının omurgasını oluşturan maddeyi konuşuyoruz. 'Ötanazi çıkarılıyor' diye manipüle ettiniz, 'ötanazi' demeden ötanazinin dik alasını getiriyorsunuz!" dedi.
KABUL EDİLEN MADDELERİN DETAYLARI
Teklifle, 'Hayvanları Koruma Kanunu'nda değişikliğe gidilecek. Buna göre, Kanun'un amaçlarına "insan, hayvan ve çevre sağlığı gözetilmek kaydıyla" ifadesi eklenecek.
"YAŞAMLARI DESTEKLENMELİDİR" İFADESİ YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILACAK
Kanun'da yer alan "Evcil hayvanlar, türüne özgü hayat şartları içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir" ifadesi yürürlükten kaldırılacak.
Birinci maddeye göre, Mevcut 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 1. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Kanunun amacı” ibaresinin ardından “insan, hayvan ve çevre sağlığı gözetilmek kaydıyla” ifadesi ekleniyor.
İkinci maddede mevcut 5199 sayılı Kanunun Hayvanları Koruma Kanunu’nun 3. maddesinin birinci fıkrasının “f) Sahipsiz hayvan: Sahipli hayvanlar dışında kalan evcil hayvanları,” ve “j) Sahipli hayvan: Bir kişi, kuruluş, kurum ya da tüzel kişilik tarafından sahiplenilen, bakımı, aşıları, periyodik sağlık kontrolleri yapılan ve Bakanlık veri tabanına kaydedilen ev hayvanlarını,” şeklinde değiştirilecek. (k) bendinde yer alan “ve hayvanların rehabilite edileceği” ibaresi de “hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği” diye değiştirilecek.
Kanun teklifinin üçüncü maddesinde mevcut 5199 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “Sahipsiz hayvanların da, sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir” ifadesinin yürürlükten kaldırılacak. (d) bendinde yer alan “hayvanlara bakan veya bakmak” ibaresi “hayvanları sahiplenmek” şeklinde ve (j) bendinde yer alan “ve güçten düşmüş hayvanların korunması” ibaresi “hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakılmaları” diye değiştirilecek.
Kanun teklifinin dördüncü maddesinde mevcut 5199 sayılı kanunun 6. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanununda öngörülen durumlar dışında” ibaresi “kanuni istisnalar hariç” olarak, üçüncü fıkrasında yer alan “çevreye olabilecek” ibaresi “insan ve çevre sağlığı için oluşabilecek” şeklinde ve “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı” ibaresi “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı” şeklinde, dördüncü fıkrasının son cümlesi aşağıdaki şekilde ve altıncı fıkrasında yer alan “hayvanlara bakan veya bakmak” ibaresi “hayvanları hayvan bakımevi kurarak sahiplenmek” şeklinde değiştirilecek:
“Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir ve rehabilite edilen köpekler, sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır.”
Ötanaziye atıfta bulunan beşinci madde kabul edildi
“Ötanazi” öngören 5. maddeleri ile bu maddelere atıfta bulunan diğer maddelerde, AKP’nin verdiği önergeyle değişikliğe gidilmiş ve beşinci maddede “ötanazi” ifadesi kalkmış ancak “Veterinerlik Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu’nun 9. maddesi’nin 3. Fıkrası’na” atıfta bulunularak ötanazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılacağı kaydedilmişti.
Değişiklik önergesinde atıf yapılan Veterinerlik Kanunu’nun ilgili maddesi ise şöyle:
“Hayvanlara ötanazi yapmak yasaktır. Ancak,
a) Hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında,
b) Akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda, veteriner hekim tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilir. Ötenazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır."