Van Ferit Melen Havalimanı’ndan 2019'da günlük 23-24 sefer yapılırken, 2023'te sefer sayısı 10-11'e indi. İstanbul’a günde dört, Ankara’ya üç uçak kalkarken, İranlı turistlerin seyahat etmek istediği Antalya ve İzmir gibi turizm kentlerine ise haftada üçer sefer düzenleniyor. Sefer sayılarındaki bu düşüş nedeniyle bilet bulunamıyor. İstanbul ve Ankara’ya gitmek isteyenler en erken eylül ayına bilet bulabiliyor. Bu iki kente aktarmalı uçuş bile 9 Ağustos'tan sonra mümkün. Benzeri durum İzmir, Antalya ve Adana seferleri için de geçerli.
VAN-İSTANBUL ARASI AKTARMALI UÇUŞ 2 BİN 300 TL'DEN BAŞLIYOR
Bilet bulamayanlar ya 24 saati aşan bir yolculuğu göze alarak karayolunu kullanıyor ya da haftalar sonrasına buldukları koltuk için yüksek rakamlar ödüyor. Uçuş maliyetinin yüksek olduğu kentlerin başında gelen Van’dan İstanbul’a aktarmalı olarak gitmek isteyen birinin ödeyeceği rakam 2 bin 300 TL’den başlıyor. Yine eylül ayındaki en erken direkt uçuş bileti ise 1200 TL’den satılıyor.
KAMPANYALAR SONUÇ VERMEDİ
Kenti, turizm ve ticari olarak olumsuz etkileyen bu sorun mağduriyetlere de yol açıyor. Cenazeye yetişemeyen, düğüne katılamayan ve doktor randevusunu kaçıranların sayısı oldukça yüksek. Sorun, uzun zamandır kentin en önemli gündemlerinden. Duruma dikkat çekmek için kentteki odalar ve iş dünyası defalarca basın açıklaması düzenledi, sosyal medyada kampanya başlattı. Çözülemeyen bu sorun, kent için kronik bir hal almış durumda.
'BU BİR LOBİ SORUNU'
Artı Gerçek’e konuşan turizmci Murat Beyaz'ın “Geleneksel uçak bulamama sezonu” tarifi sorunun özeti gibi. Bu durumun lobi eksikliğinden kaynakladığını söyleyen Beyaz, “Şu an İzmir ve Antalya’ya 40 gün öncesinden bilet bulmak mümkün değil. Trabzon- Van seferi haftada iki gün çalışıyor. Bizim uçağımız değil, Trabzon istediği için Van’a geliyor. Trabzon, dört bakan çıkarmış bir kent. Bugün Antep, Erzurum ve Trabzon’a uçak bulabiliyor ama Van’a bulamıyorsanız bu bir lobi sorunudur. Kendi uçak sayılarının düşürülmesine izin vermemişler hatta arttırmışlar" dedi.
murat-beyaz-turizmci.pngMurat Beyaz
'UÇAKLAR DOLU, YÜZ KİŞİ DE YEDEKTE BEKLİYOR'
Ulaştırma Bakanlığı’nın üç ildeki sefer sayılarına ve doluluk oranına ilişkin açıkladığı verilere dikkat çeken Beyaz, “Trabzon’a bir günde 145 uçak iniyor. Uçakların kapasitesi 187 ila 200 yolcu arasında. Her uçakta 65 koltuk boş gidip gelmiş. Aynı şekilde Van verilerine bakıyorsunuz yüzde yüz dolu. Biz yüzlerce yolcuyu havalimanına yönlendirmek zorunda kalıyoruz. Belki uçağını kaçıran olur, gelmeyen olur diye. Trabzon uçağında boş koltuklar varken, Van’a 197 kişilik uçak gelmiş, 197 kişi ile geri dönmüş. Van’daki uçaklar yüzde yüz doluyor, bir de her sefer için yüz kişi yedek olarak bekletiliyor" diye konuştu.
İzmir ve Antalya'ya haftada üç kez sefer yapılmasına değinen Beyaz, İranlı turistlerle birlikte günde üç seferi dolduracak kapasite olduğunu dile getirdi.
HAKKARİ-İSTANBUL UÇUSU 2 BİN TL'DEN BAŞLIYOR
Aynı sorun Van’a komşu olan Hakkari’de de yaşanıyor. Kentten İstanbul’a bulunabilen erken bilet 10 Ağustos’ta ve bu aralıktaki seferlerin tamamı aktarmalı. Direkt uçuşlar için ancak ağustos ayının sonları için boş koltuk görünüyor. Aktarmalı uçuşların bilet fiyatları ise 2 bin TL’den başlıyor.
'KENTİN EKONOMİSİ OLUMSUZ ETKİLENİYOR'
Hakkari Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Muharrem Tekin, daha önce Yüksekova Selahattin Eyyubi Havalimanı’ndan İstanbul’a haftada 9, Ankara’ya ise 6 sefer düzenlediğini ancak son zamanlarda İstanbul seferlerinin 7'ye, Ankara seferlerinin 4’e düşürüldüğünü belirtti. Bu durumun hem mağduriyete hem de kent için ekonomik kayba neden olduğunu vurgulayan Tekin, şöyle konuştu:
“Sınır kapılarımız işlek hale gelmişken böyle bir uygulamaya gidildi. Irak ve İran’dan gelen insanlar da bu havaalanını kullanmak istiyor. Ancak maalesef şu an 15-20 gün sonraya ancak bilet bulabiliyorsunuz. Böyle olunca bilet fiyatları da çok yüksek oluyor. Şu an fiyatlar 2 bin TL'den başlıyor. Daha önce bilet bulunamadığında Van gibi alternatif havaalanlarına gidiliyordu ama aynı sorun oralarda da var. Ciddi bir mağduriyet var ve ilin ekonomisini de olumsuz etkiliyor. İnsanlar iş için veya turistik turlar için gelip gidemiyor."
muharrem-tekin.jpgHakkari Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Muharrem Tekin
Tekin, sorunun çözümü için Ulaştırma Bakanlığı’na, Türk Hava Yolları'na ve diğer uçak firmalarına başvurduklarını, kendilerine değişikliğin geçici olduğunun söylendiğini ancak sorunun hâlâ çözülmediğini dile getirdi.
'KARAYOLLARI UYGUN STANDARTLARDA DEĞİL'
Öte taraftan Hakkari’nin tek karayolu bağlantısı Van üzerinden sağlanıyor. Bunun da sorunlara neden olduğuna dikkat çeken Tekin, “Tek bir karayolumuz var, bu da uygun standartlarda değil. Sık sık ölümle sonuçlanan kazalar yaşanıyor. Bu yüzden insanlar havayolunu tercih etmek istiyor. Akaryakıt fiyatları da artınca karayoluyla ulaşım sağlamanın maliyeti de artıyor" dedi.
AĞRI'DA DA DURUM AYNI
Sorunun yaşandığı bir başka kent de Ağrı. Kentten İstanbul’a, bugün itibarıyla 15 Ağustos’tan sonra bilet bulmak mümkün. 10 Ağustos’tan önce aktarmalı seferler bile dolu. Bu tarihlerdeki bilet fiyatları da 2 bin TL'den başlıyor. Daha önce neredeyse haftanın her günü gerçekleşen Ağrı-İstanbul ve Ağrı- Ankara uçuşlar yarı yarıya düşürüldü. Ağrı- İzmir uçuşları ise tamamen durduruldu. Kentte acente işleten Kaan Aydemir, kentteki durum hakkında şu bilgileri verdi:
“Hemen hemen her gün olan İstanbul Sabiha Gökçen Havaalanı uçuşlarını haftada ikiye, İstanbul’daki yeni havaalanına olan uçuşları da haftada bire indirdiler. Ankara uçuşları da haftada dört güne indirildi. İzmir uçuşları ise tamamen iptal edildi. Bu seferi Gürcistan’a verdiler. Bunu sebebini sorduğumuzda da buraya döviz üzerinden satış yaptıklarını söylediler. Yer yokken bir de Ağrı- Ankara seferi yapan uçaklarda 10-15 koltuk boş bırakılıyor. Bunun da sebebi vali, milletvekili ve ailelerinin olası seyahat durumu."
'OTOBÜSLERDE DE DURUM AYNI'
Aydemir, sefer sayılarının düşürülmesi nedeniyle otobüslerde der yer bulunamadığını ve bilet fiyatlarının arttığını belirtiyor. Ağrılıların, kentten ayrılmak için Erzurum ve Iğdır gibi kentleri kullanmak zorunda kaldığını anlatan Aydemir, şunları söyledi:
“Bugün kentten ayrılmak istersen en erken ayın 15’i için yer bulabiliyorsun. Böyle olunca fiyatlar da artıyor. Bilet fiyatları bin 260 TL’den başlıyor. Bu kentin ekonomisini de etkiliyor. İnsanlar, otobüs de bulamıyor. Şu an otobüs fiyatları bin 200 TL ’ye çıktı, makas daraldı. Bu yüzden insanlar Erzurum’ a veya yakın illerden gidiyorlar. Para kentte kalmıyor."
Şimdilik tamamen iptal edilen İzmir seferlerine ayrıca değinen Aydemir, “Hem İzmir’de yoğun bir Ağrılı nüfus var hem de Ege kentlerine giden mevsimlik işçi sayısı çok fazla. Bunun dışında çevre illerinden İzmir, Manisa ve Muğla gibi kentlere gitmek isteyenler Ağrı Havaalanı'nı kullanıyor. Bu sefer iptal edilince olumsuzluk daha çok arttı" dedi.