Metamfetamin uyuşturucu maddeleri arasında stimülan olarak da bilinen, sinir sistemindeki hücreleri uyararak etki gösteren bağımlılık yapıcı maddelerden biridir. Genel olarak hap formunda bulunabildiği gibi toz formunda da bulunur.
Halk arasında kristal, ateş buz, met gibi isimlerle de bilinen metamfetamin, kuvvetli bağımlılık yapıcı etkisi olan renksiz ve kokusuz bir madde. Metamfetaminin kısa/uzun süreli kullanımı dolaşım, solunum, nörolojik sorunlarla birlikte anksiyete, saldırganlık ve depresyon gibi birçok ruh sağlığı sorununa neden olmaktadır.
DÜNYADA 33 MİLYONU AŞKIN KULLANICISI VAR
Türkiye'de metamfetamin kullanıcı düzeyi tam olarak bilinmemektedir fakat yaygınlaştığına dair veriler bulunmaktadır. Yapılan araştırmalar ve hazırlanan raporlar incelendiğinde dünyada yaklaşık 185 milyon kişinin yasal olmayan maddeler kullandığı, bu kişilerden 33.4 milyonunun amfetamin kullanıcısı olduğu görülmektedir.
Kullanıldıktan 8-24 saat boyunca kişiye etki eden metamfetamin düşük dozda kullanıldığında uyanıklık, enerji yoğunluğu, sinirlilik, iştahsızlık, aşırı güven gibi etkilere sebep olabilir. Metamfetaminin yarattığı etkiler hızlıca başlayıp, hızlıca sonlanmaktadır. Bundan dolayı kullanıcılar tekrarlayıcı dozlara ihtiyaç duyabilirler. Yüksek dozda kullanıldığında ise saldırganlık, korku, huzursuzluk, kaygı, şiddet davranışları, psikomotor bozukluklar, panik ve paranoyaya neden olabilir. Metamfetamin kullananların %6-46'sında "metamfetamin ile ilişkili psikoz" geliştiği tahmin edilmektedir. Tek doz kullanım ya da yoksunluk sırasında görülebilen psikoz genellikle geçici olsa da yüksek doz kullanıma bağlı olarak gelişen psikozların kalıcı olma olasılığı yüksektir. Metamfetamin kullanıcılarında psikiyatrik belirtilere ek olarak bazı fiziksel rahatsızlıklar da görülür. Kan basıncında ve kalp atışlarında artış, hızlı soluk alıp verme, böbrek yetmezliği, baş dönmesi, kalp krizi gibi etkiler görülebilir. Ciddi diş problemleri, vücutta yaralar ve aşırı kilo kaybı metamfetaminin uzun süreli etkileri arasındadır. Yapılan araştırmalar, metamfetamin kullanımının hafıza ve dikkat gibi bilişsel işlevler üzerinde olumsuz etkilere ve hasarlara sebep olduğunu göstermektedir.
İNTİHAR DÜŞÜNCELERİNE NEDEN OLABİLİR
Depresif semptomlar metamfetamin yoksunluğunda görülen en belirgin semptomlardır ve 2 haftalık ayıklık döneminden sonra da devam edebilir. Yoksunluk döneminde görülen bu semptomlar intihar düşüncelerine neden olabilir. Şu semptomlar yaygındır:
Kaygı, huzursuzluk veya depresyon gibi psikolojik belirtiler
Gözlerde kızarma, yaşarma, tahriş hissi
Duygu durumda düşüklük, duygulanımda azalma, çevreye ilgisizlik
Uyku bozuklukları veya uykusuzluk
Halsizlik, yorgunluk
Sosyal yönden çekilme, motivasyonda azalma, iş performansında düşme
Cinsel istekte azalma
Paranoya
İştahta artış
TEDAVİSİ
Metamfetamin ve benzeri uyuşturucu madde bağımlılıklarının tedavisinde esas nokta, kişinin sosyal yönden desteklenmesi ve bağımlılığın giderilmesine yönelik motive edilmesidir. Kişi gerekli hallerde ek ilaç tedavilerinin de kullanımı ile madde kullanımından uzaklaştırılır veya doz yönünden sınırlandırılarak madde kullanımı terkedilir. Kullanımın bırakılmasına bağlı gelişen çekilme semptomlarına yönelik ilaç tedavileri verilebilir. Psikolojik sorunların giderilmesinde psikoterapi, psikiyatrik ilaçlar, sosyal yönden çevresinin bilinçlendirilmesi ve kişinin desteklenmesi idame tedavide oldukça önemlidir. (HABER MERKEZİ)