Hakkâri'de son dönemde artan kiralık daire fiyatları nedeniyle halk, zor durumda kalıyor. Sobalı dairelerin fiyatları bin liradan başlarken kaloriferli dairelerde ise fiyatlar bin 500 lirayı buluyor. İlçe olma iddiaları nedeniyle konut yatırımlarının azaldığı kentte, memurların lojmanlarının yıkılmasının da kira fiyatlarını etkilediği belirtiliyor.
Türkiye'de konut satışının en az olduğu illerin başında gelen Hakkari'de kira fiyatları cep yakıyor. Son iki yıl içerisinde polis, asker, sağlık çalışanları ile öğretmenlerin kaldığı bin'den fazla lojman yıkıldı ve yerlerine de yenileri yapılmadı. Bu durum da, dışarıda kalan memur ve askeri personelleri sivil yerleşim alanlarına yönlendirdi. Kiralık ev bulmanın neredeyse imkansız hale geldiği kentte kira fiyatları ise Türkiye ortalamasının üzerine çıktı. Kiralardaki artışın en önemli sebebi ise hem memurların mahallelere dağılması hem de inşaat sektöründe yaşanan durgunluğa bağlanıyor.
Hakkari'de 7 yıldır Emlak sektöründe hizmet veren Geylan Erol, kentteki konut eksikliğinin temel sorunlarının kamu kurum ve kuruluşlara ait lojmanların yıkılmasına ve konut maliyetlerinin ciddi olarak artmasına bağladı.
HAKKARİ'DE KONUT EKSİKLİĞİNİN TEMEL KAYNAĞI NEDİR?
2016 yılında İl ve ilçe olma muhabbeti insanların yapı yapmasını engellediğini anımsatan Erol, " Belediye de imar durumlarının yenilenmesi ve sonuçlarının çıkmaması insanların önünde büyük bir engel oldu. Ayrıca kentte verilen kat sayısı çok sınırlı. Bunun yanında arsaların çoğu müşterek. Kamu kurum ve kuruluşlara ait bine yakın lojman yıkıldı. Ve yerlerine yenileri yapılmadı"
KENTTE KİRA FİYATLARI NEDEN ARTIYOR?
Kentte ayak üstü emlakçılık yapan şahıslar yüzünden ev ve arsa fiyatlarının da arttığını belirten Erol, "Ayak üstü emlakçılar ev ve arsa sahiplerine kiraların az olduğunu söylüyor. Galyana getirdikleri ev sahiplerine 2 bin TL kira verecek polis ve memur var diyorlar. Haliyle ev sahipleri de yerli kiracıları çıkarıp yerlerine memur almak için kiralarda artırmaya gidiyor. Kira artışlarının bir diğer nedeni ise konut yapım maliyetlerinin ciddi olarak artmasıdır"
KİRA SORUNU NASIL ÇÖZÜLÜR?
"Aslında vatandaş ve yatırımcı şirketler il ilçe muhabbetinden sonra bu yıl ciddi olarak konut inşaatına yöneldi. Tabi kamu kurum ve kuruluşlar ile bankalar bu yatırımcılara ciddi teşvik destekleri vermeli. Bu çalışmalarla birlikte TOKİ'nin Gopsı mevkiinde yaptırdığı 401 konut şayet tamamlanırsa hem dışardan gelen hemde yerli kiracıları rahatlatacağını düşünüyorum"
MÜLK SAHİPLERİNE ÇAĞRINIZ NEDİR?
"Pandemiyle birlikte artan işsizlik ve asgari ücretle çalışan kiracılar geçim sıkıntısı yaşıyor. Çarşı merkezindeki esnaflar 7 bin ila 10 bin TL arası kira ödüyor. Bu kira fiyatları batı standartlarını aratmıyor. Bugün sobalı daireler bin TL kira alırken, kaloriferli veya doğalgazlı daireler bin 500 TL kira alıyor. Mülk sahipleri kiracı esnaf ve vatandaşlar için bir nebzede olsa destek vermesi gerekiyor"
Yaklaşık bir yıldır kiralık ev arayan Ali Suat Özdinç ise, yerli bir ailenin çocuğu ve kentin en gözde esnaflarından olmasına rağmen kiralık ev bulamadığını söyledi.
Özdinç," Hakkari'de esnafım. Bir yıldır evliyim. Bir yıldır ev bulamadığım için eşimle birlikte mecburen ailemle yaşamaktayım. Pandemi yasaklarının esnekleşmesi sonrası her gün ev arıyor olmama rağmen hala bir ev bulamadım. Bulduklarımda, merkezde ise, neredeyse 2 bin TL'ye varan kiralar istendi. İş gereği yakın bir yerde olmam gerekiyor fakat tekser konutlarında dahi bin 500 TL istendi.
"RUTUBETLİ DAİRELER İÇİN BİN TL İSTENİYOR"
Rutubetli hatta sobalı evler için bile fahiş fiyatlar istendi. Hakkâri'de konutların fiyatlarının artmasındaki nedenlerin başında yatırımcıların 'Hakkâri ilçe olacak' korkusuyla son 5-6 yılda konut yapmaması ve kamu görevlilerinin kalacak yerlerinin olmamamasıdır. Şu anda gördüğüm kadarıyla 10'larca belki 100'lerce bina yapılmakta fakat tamamına yakınında ilk kazma vurulduğu anda tüm daireler kiraya verilmiş durumda. Aramaya devam ediyorum. Umarım yetkililer sesimizi duyar ve bu kira sorununa bir el atar" diye konuştu.
Bulak Mahallesinde 3+1 dairede kiracı olan Sabahattin Kurşun ise, Pandemi sürecinde Hakkari'de kiralık daire ve ev fiyatlarının tavan yaptığını anımsatarak, 900 TL olan kirasının geçen ay bin 200 TL'ye çıkarıldığını söyledi.
"EV SAHİBİ KİRAMI 900'DEN BİN 200'E ÇIKARDI"
Artan kira nedeniyle ev sahibi arasında sıkı pazarlıklar yaşamak zorunda kaldığını ifade eden Kurşun," Kiralık daire fiyatları aldı başını gidiyor. Sıfır dairelerde kira fiyatları bin 300 ile bin 500 lira arasında değişirken, eski toprak veya betonarme sobalı yapılarda ise kiralar 900 ile 1.000 TL.arasında değişiyor. Özellikle ev sahipleri evlerini memurlara kiralamayı tercih ediyor. Bazı kiracılar ise ev sahiplerinin kontrat döneminde yıllık zam oranının olması gerekenin çok üstüne çıkarttı.
Türkiye'nin en pahalı ev kirasının Hakkari'de olduğunu iddia eden Kurşun, “Kiralar çok abartılmış, ev sahipleri tek fiyat veriyor. Pazarlık dahi yapmıyor. Üç ay önce 900 TL verdiğim kiram aniden bin 200 TL'ye çıkarıldı. İtiraz ettiğimde ise ev sahibi memur kiracım hazır diye üstü kapalı tehdit etti. Yani mecbur olduğumuzu bildikleri için böyle davranıyorlar. Türkiye’nin hiçbir yerinde ev kiraları bu kadar abartılı değil diyen Kurşun, yetkililerin bu konuya bir çözüm bulması gerektiğini” söyledi.
Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası (HATSO) Başkanı Servet Taş ise kira artışlarının önüne geçmek için hem resmi kurumların hem şahısların konut yapması gerektiğini söyledi.
"KONUT YAPILIRSA KİRALAR DÜŞER"
Hakkari'nin Gopsı mevkiinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığı tarafından bu yıl 401 konutun temelinin atıldığını anımsatan Taş," Öğretmen, polis ve askeri personel için acilen konut yapılması gerekir. Özel sektörden talebimiz ise inşaat halindeki konutların biran önce bitirilmesi ve ilave konut yapımına başlanmasıdır. Bunlar yapıldığı zaman konut sıkıntısının ve kira artışlarının önüne geçmiş olacağız" dedi.
